Onderhoud kwelders Waddenzeekust gegund aan Van Aalsburg B.V.
Rijkswaterstaat heeft het vast onderhoud van de kwelders langs de Friese en Groningse Waddenzeekust gegund aan Van Aalsburg B.V. uit Hellouw. Naast het onderhoud aan 125 km natuurlijkvriendelijke (rijzen-)dammen, is registratie van de vegetatie onderdeel van het werk.
Het werkgebied ligt in uniek en beschermd getijdengebied. Het contract heeft een looptijd van 6 jaar, de ingangsdatum is 1 november 2022.
De opdracht is gegund aan de partij met de beste prijs-kwaliteitverhouding (BPKV). De beoordeling bestond uit een prijs, CO₂-ambitieniveau en kennis en beheersing van risico’s opdrachtgever. Op basis van deze criteria heeft Van Aalsburg het beste gescoord.
Vanwege de beschermde status van het gebied hebben we specifieke eisen meegegeven voor de uitvoering van het werk. Er zijn bijvoorbeeld eisen opgesteld rond de aanvoer van bouwmaterialen, het stormseizoen en het broedseizoen.
Inzet van drone om gebied minder te hoeven betreden
Om nog beter invulling te kunnen geven aan de gestelde eisen, heeft de opdrachtnemer aangegeven gebruik te gaan maken van een drone. Zo hoeven zij het wad minder te betreden. Ook is het streven om het transport te verminderen, zowel op de weg als op de werklocatie. Dit wordt onder andere gerealiseerd door het toepassen van een unieke werkmethode door Van Aalsburg waarvoor ook speciale machines zijn gebouwd.
Op 13 juli 2022 hebben Rijkswaterstaat en Van Aalsburg de overeenkomst getekend.
Aanbesteding
De aanbesteding startte in januari 2022 en is door middel van een Europese Niet Openbare procedure in de markt gezet. Bij een dergelijke procedure wordt voorafgaand aan de inschrijving de geschiktheid van de gegadigden vastgesteld en een beperkt aantal inschrijvers geselecteerd. Uiteindelijk zijn er 6 aanmeldingen geselecteerd waarvan er 3 partijen hebben ingeschreven. Op 13 juli 2022 hebben Rijkswaterstaat en Van Aalsburg de overeenkomst getekend en is de transitieperiode met de nieuwe opdrachtnemer van start gegaan.
Contractvorm
Voor deze opdracht is, zoals gebruikelijk voor Rijkswaterstaat bij vast onderhoud, het model prestatiecontract toegepast. Vanwege de aard van de werkzaamheden, onder andere het traditionele handwerk, is er een aanpassing gedaan op dit model prestatiecontract. Reden hiervoor is dat het gewenste contractresultaat wel te duiden is, maar niet altijd in absolute prestatie-eisen is te formuleren. In plaats daarvan zijn diverse werkzaamheden voorgeschreven.
Uniek gebied
Het werkgebied is 1750 Ha groot. Het loopt langs de Waddenzeekust aan de zeezijde in de provincies Friesland en Groningen, met 125 km aan rijzendammen. Het gaat om een beschermd getijdengebied, uniek in de wereld: beschermd als Natura 2000-gebied en ook aangewezen door UNESCO als Werelderfgoed.
Het bestaat uit een zeer slappe, doorweekte kleibodem op een zavelige ondergrond. Aan de landwaartse zijde van het werkgebied is de kleibodem begroeid met kweldervegetatie. Aan de zeewaartse zijde van het werkgebied bestaat de bodem het meest uit onbegroeide slikvelden. De te onderhouden rijzendammen zijn onderhevig aan weer, wind, eb en vloed. Tevens is het gebied slecht bereikbaar en dient er rekening gehouden te worden met het broedseizoen en het stormseizoen.
Werkzaamheden zijn onder andere het permanent op spanning houden van de draad die het naaldhout tot een strak pakket houdt.
Werkzaamheden
Het werkgebied is door middel van de rijzendammen verdeeld in panden met een afmeting van circa 100 bij 100 m. Het totale areaal in Friesland en Groningen is opgedeeld in 3 blokken. Elk jaar dient er één blok met circa 40 km aan dammen onderhouden te worden.
Werkzaamheden zijn onder andere het permanent op spanning houden van de draad die het naaldhout tot een strak pakket houdt. Daarnaast dient elk jaar in één blok de rijzendammen bijgevuld te worden met naaldhout. Ook het vervangen van palen en draad dat is gebroken of vergaan behoort tot de onderhoudswerkzaamheden.
Naast het onderhoud is registratie van de verschillende soorten vegetatie en de hoogte van het slib in de panden onderdeel van het werk. Door deze registratie kunnen we toetsen of de ontwikkeling van het kwelderareaal voldoet aan de doelstellingen die opgenomen zijn in de Kaderrichtlijn Water (KRW).
Duurzaamheid
Bij het onderhoud aan de rijzendammen is de toepassing van natuurlijke materialen en traditioneel handwerk gebruikelijk. Hier hebben we geen verdere specifieke duurzaamheidseisen aan gesteld. De opdrachtnemer krijgt wel als kader mee dat de totale CO₂-emissie met 30% gereduceerd wordt ten opzichte van de referentie CO₂-emissie die is vastgesteld bij de start van de overeenkomst.