Duurzaam werken

Wij bouwen dagelijks aan wegen, tunnels, bruggen en sluizen door heel Nederland. Dit werk doen we zo duurzaam mogelijk.

Of we nu iets nieuws bouwen, aanleggen of onderhouden, we letten erop dat we de juiste materialen gebruiken. En we richten onze bouwplaatsen zo in, dat we zo min mogelijk koolstofdioxide (CO2), stikstofoxiden (NOx) en fijnstof uitstoten en energie verbruiken.

Duurzame infrastructuur

We werken samen met marktpartijen, adviesbureaus en andere overheden aan een duurzame infrastructuur. Dit doen we vanuit de ambitie om in 2030 volledig klimaatneutraal te zijn en circulair te werken. In de strategie Naar Klimaatneutrale en Circulaire Infraprojecten hebben we beschreven hoe we dit willen bereiken.

Daarom kopen we duurzaam in en hergebruiken we zo veel mogelijk materialen. We letten ook op slim energiegebruik en we werken steeds vaker met zogenaamde emissieloze bouwplaatsen. Dat zijn bouwplaatsen zonder uitstoot van CO2, NOx en fijnstof.

Vlog: Emissieloze bouwplaats

Bij de A16 Rotterdam willen we graag klimaatneutraal en circulair werken. In deze vlog leggen we uit hoe we toewerken naar een emissieloze bouwplaats in 2030.

*Deze video duurt 3 minuten en 52 seconden* *Bouwwerkzaamheden nieuwe snelweg* Beeldtekst: A16 Rotterdam Stefan van der Voorn, contractmanager A16 Rijkswaterstaat Klimaatneutraal en circulair werken. Dat is de doelstelling voor 2030 van Rijkswaterstaat. Vorige keer nam ik jullie mee naar de energieneutrale tunnel bij de A16 Rotterdam. Deze keer laat ik jullie zien hoe wij toewerken naar een emissieloze bouwplaats in 2030. *Stefan zwaait naar Sjoerd Gijezen die aan komt rijden in een elektrisch busje* Beeldtekst: Samen op weg naar een duurzame toekomst *Stefan* Hé Sjoerd. *Sjoerd* Hé. *Stefan* Alles goed? *Sjoerd* Zeker wel. *Stefan* Mooi. *Sjoerd* Stap in. *Stefan stapt in het busje bij Sjoerd en ze rijden weg* *Stefan* -Waar zijn we nu naar onderweg? *Sjoerd* We gaan nu kijken naar de mobiele graafmachine. *Stefan en Sjoerd lopen richting de mobiele graafmachine* Sjoerd Gijezen, MVO manager De Groene Boog *Sjoerd* Deze machine is eigenlijk de eerste machine die tot wel tien uur operationeel is. En dat hebben we gewoon nog niet eerder gezien, dat ondanks de zware werkzaamheden die worden verricht dat ie toch een hele dag operationeel kan zijn. En het laden van die accu's, dat doen we op een speciaal laadplein. *Stefan* En is dat speciaal voor deze graafmachine of doen we daar meer? *Sjoerd* Nee, het laadplein is echt ingericht voor minimaal vijf tot zes machines. We krijgen in totaal zo’n twintig machines hier, en daarvoor hebben wij twee laadpleinen en diverse laadstations op de rest van het werk ingericht. *Stefan en Sjoerd rijden met het busje naar het laadplein* *Sjoerd* Wij hebben zoveel elektrisch materieel dat we ook gekeken hebben naar hoe kunnen we dat nou op een solide manier opladen. Dit is een laadstation waar aan twee kanten een 44 kilowatt wisselstroomaansluiting op zit. Bedoeld om de machines van vanuit de nacht of in de nacht op te laden tot de volgende ochtend. We hebben vanuit de netwerkbeheerder een verzwaarde stroomaansluiting aangevraagd, want het zijn niet zomaar een paar autootjes die we gaan opladen. Het zijn echt zware machines met veel capaciteit. Daarvoor hebben we dus een kabel hierheen laten komen. Dit is de verdeelkast die de stroom verder verdeelt richting die laadstations. *Stefan* En zijn er dan nog verder uitdagingen die we hebben? *Sjoerd* Ja zeker, die hebben wij. Niet alle machines zijn eenvoudig naar een laadplein toe te krijgen. Omdat het ofwel heel veel energie kost ofwel lang duurt. En dat zijn de rupsmachines. En daarvoor hebben wij een mobiele batterij die we naar die machine toe brengen. *Stefan en Sjoerd rijden met het busje naar de mobiele batterij en lopen het laatste stukje* *Sjoerd* Hier hebben wij de mobiele batterij staan. Nou die is eigenlijk om deze machine op te laden. *Stefan* En deze batterij laden jullie elke nacht op? *Sjoerd* Ja, die moet dus dagelijks naar een laadplein getransporteerd worden. En vervolgens kan die in de nacht opladen en kan die de volgende dag naar de machine toe gebracht worden zodat de machine weer vol geladen kan worden. *Stefan* Met al deze maatregelen zijn we nu emissieloos? *Sjoerd* Nee, op een project als dit is het gewoon nu niet realistisch om alle machines al emissieloos of elektrisch te hebben. Voor de overige machines op dit werk, want het is zo’n groot werk hebben wij de HVO-brandstof die verregaande CO2-reductie bewerkstelligt. Beeldtekst: HVO = Hydrotreated Vegetable Oil. Gemaakt van plantaardige oliën en restafval van dierlijke vetten. *Stefan en Sjoerd rijden weg met het busje* *Sjoerd* Hier staan we naast een IBC waar HVO ingaat. Beeldtekst: IBC = Intermediate Bulk Container *Sjoerd* HVO is een brandstof die tot 89% CO2 reduceert. Dus naast ons emissieloos materieel passen we ook grootschalig HVO toe. En hebben we tot dit moment nu zo'n 5 miljoen liter aan HVO al verbruikt. Dus een enorm aantal CO2 tonnen hebben we daarmee bespaard. *Er wordt een tractor volgetankt vanuit de IBC. Stefan en Sjoerd lopen over het bouwterrein* *Stefan* Sjoerd, bedankt voor de rondleiding. *Stefan draait zich naar de kijker toe* *Stefan* Jullie hebben het gezien. Er wordt bij de A16 Rotterdam hard gewerkt aan de doelstellingen van Rijkswaterstaat. In een volgende film neem ik jullie mee naar het circulair bouwen. Tot dan! Beeldtekst: Samen op weg naar een duurzame toekomst Beeldtekst: Programma Duurzaamheid en Leefomgeving Beeldtekst: Meer informatie? Kijk op www.rijkswaterstaat.nl Beeldtekst: Een productie van Rijkswaterstaat – © 2022

Circulair werken bij de A1 Apeldoorn-Twello

Binnen het project groot onderhoud van de A1 Apeldoorn-Twello is er veel aandacht voor duurzaamheid, zoals werken met emissieloos bouwmaterieel en hergebruik van materialen. In deze video laat technisch manager Jasper Middelkamp zien hoe we circulair werken bij de A1.

De video is 4 minuten en 20 seconden lang. Jasper loopt over de A1, waar werkzaamheden bezig zijn. Beeldtekst: Jasper Middelkamp. Technisch manager bij Rijkswaterstaat. Jasper: "Hoi! Ik ben Jasper Middelkamp, technisch manager bij Rijkswaterstaat. En ik neem het stokje over van mijn collega Stefan in de serie ‘samen op weg naar een duurzame toekomst.'" Beeldtekst: Samen op weg naar een duurzame toekomst. Jasper: "Rijkswaterstaat heeft als doel om in 2030 klimaatneutraal te werken en om in 2050 volledig circulair te werken. Hoe ver het staat met die doelstelling? We kijken vandaag bij de verbreding van de A1 tussen Apeldoorn en Twello." Jasper staat naast Erik, technisch manager van Heijmans, naast de werkzaamheden. Jasper: "Het materiaal wat we hier op het werk het meest hergebruiken is asfalt. Ik sta hier bij Erik. Erik, kun je ons hier wat meer over vertellen, over het frezen wat we hier zien?" Beeldtekst: Erik Steenbergen. Technisch manager Heijmans. Erik: "We maken niet alleen nieuw asfalt, maar we maken ook heel veel nieuw asfalt door middel van oud asfalt te hergebruiken. Dus we schrapen hier bestaand asfalt van de weg af. Dat wordt naar ons depot in Wilp gebracht, alwaar we dat verder kneuzen en zeven om geschikt te maken voor nieuw asfalt." Jasper: "En Erik, hoeveel van het bestaande wegdek kunnen jullie nou daadwerkelijk hergebruiken?" Erik: "Wat hier vrij komt kunnen we nagenoeg voor 100% hergebruiken." Jasper en Erik staan bij het materiaalopslagterrein in Wilp. Jasper: "Erik, we komen net van het frezen af. Vertel, waar zijn we hier?" Erik: "Ja, we zijn hier op ons depot en opslagterrein in Wilp. Daar verzamelen we al het oude asfalt. Wat net onder de frees vandaan komt wordt hier naartoe gereden." Jasper en Erik zijn naar een grote stapel gefreesd asfalt toe gelopen. Erik pakt een brok asfalt vast en laat deze zien. Erik: "Wat we zien is allerlei gradaties in deze asfaltschollen. Als je hem dan doorbreekt dan zie je kleine en grote stenen en bitumen erin zitten. En wat we hier dan doen is één keer in de twee maanden ongeveer dan halen we onze kneusinstallatie en zeefinstallatie hier naartoe. En dan gaan we deze hopen, wij noemen dit kneuzen, dus we duwen als het ware de steentjes uit elkaar waardoor de bitumen om de steen blijft zitten zeg maar. En die scheiden we dan in allerlei fracties. Daarmee komen we tot bijna 100% hergebruik van dit oude materiaal." Jasper staat onder een viaduct. Jasper: "Ik sta hier onder de A1. Daar zien jullie het bestaande viaduct. Hier zien jullie het nieuwe viaduct. Maar wat ook interessant is aan deze plek is zijn de damwanden. Deze damwanden zijn vrijgekomen bij de verbreding van de Twentekanalen. Die hebben we gecheckt of die voldoende sterk zijn en of er geen ongewenste dieren op voorkomen. En uiteindelijk bleek dat we 90% van die damwanden, zo'n zestig stuks kunnen hergebruiken voor de verbreding van de A1. Wat mij betreft een mooi voorbeeld hoe projecten elkaar kunnen helpen richting een duurzamere toekomst." Jasper staat in een grasveld naast een grote betonnen geluidswal. Jasper: "Een ander mooi voorbeeld van hergebruik zijn de geluidsschermen hier bij de Polderweg. Het meest duurzaam is hetgeen wat je niet hoeft te bouwen en uiteindelijk hebben we hier anderhalve kilometer aan geluidsschermen verplaatst. Daarmee hebben we de uitstoot bespaard van 28 Nederlandse huishoudens per jaar. Dat klinkt misschien niet zoveel, maar het zijn de kleine dingen die ertoe doen." Jasper staat naast Paul, aan een kant van de A1. Jasper: "Ongeveer de helft van het staalgebruik bij Rijkswaterstaat gaat naar geleiderails. Paul, hoeveel kilometer geleiderail wordt hier hergebruikt?" Beeldtekst: Paul Noijens. Disciplineleider wegspecialismen Heijmans. Paul: "Op de A1 gaan wij 54 km nieuwe geleiderails zetten. En dat is eigenlijk allemaal hergebruik." Jasper: "Kun je iets meer vertellen over hoe het hergebruik van geleiderails in zijn werk gaat?" Paul: "Eigenlijk heel simpel. We demonteren onze geleiderail. Die brengen wij naar de fabriek, daar bepalen we of dat we hem direct kunnen hergebruiken, opnieuw moeten verzinken of er echt niks mee kunnen of moeten verschroten. Nou, verschroten gaat weg, dat is afval. De rest van het materiaal komt uiteindelijk hier weer terug in het werk na behandeling. En plaatsen we weer langs de weg." Jasper: "Wordt dat verschrootte staal nou ook nog op een andere manier hergebruikt?" Paul: "Ja, niet door ons, dat gaat de standaardrecycling in, dus het wordt hergebruikt. In Nederland gooien we geen staal meer weg" Jasper: "Maar we kunnen dus eigenlijk wel stellen dat alle geleiderails die hier vrijkomen op de A1 opnieuw worden hergebruikt?" Paul: "Alle vangrail of alle geleiderail die hier van het werk komt wordt allemaal hergebruikt." Jasper staat op een bouwplaats. Jasper: "Leuk dat ik jullie heb kunnen laten zien wat we allemaal doen aan hergebruik op de A1. En er kan nog zoveel meer! We zijn aan het onderzoeken hoe we beton beter kunnen recyclen maar ook het hergebruik van liggers zijn we aan het stimuleren. Wat mij betreft mooie stappen richting klimaatneutrale en circulaire infrastructuur." Beeldtekst: Samen op weg naar een duurzame toekomst. Programma duurzaamheid en leefomgeving. Logo: Rijkswaterstaat. Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Beeldtekst: Meer informatie? Kijk op www.rijkswaterstaat.nl. Een productie van Rijkswaterstaat. Copyright, 2024.

Emissieloze bouwplaatsen

Op een emissieloze bouwplaats werken we zoveel mogelijk met elektrische graafmachines en ander materieel op duurzame energie, zoals HVO. HVO staat voor Hydrotreated Vegetable Oils. Het is 100% synthetische diesel, gemaakt van bioproducten en geschikt voor dieselmotoren. De medewerkers rijden op deze bouwplaatsen ook vaak met elektrische voertuigen van A naar B.

HVO is een overgangsmaatregel naar volledig emissieloos. Door elektriciteit of HVO als brandstof te gebruiken, verminderen we de CO2-uitstoot en de uitstoot van fijnstof. En we dragen zo bij aan de klimaatdoelen, het oplossen van de stikstofproblematiek en aan de verbetering van de luchtkwaliteit en gezondheid in bebouwde gebieden.

Duurzame bedrijfsvoering

In onze eigen bedrijfsvoering besteden we ook veel aandacht aan duurzaamheid en milieubewust werken. Bij het inkopen of aanbesteden van onze producten en diensten letten we erop of dit zo duurzaam mogelijk kan. Het grootste deel van onze medewerkers reist met het openbaar vervoer. Van de automobilisten rijdt het grootste deel elektrisch. Uiteindelijk is het doel dat alle medewerkers elektrisch rijden. Energie die we zelf niet op kunnen wekken, kopen we groen in.

We verduurzamen onze gebouwen naar energielabel C in 2023 en richting 2030 gaan we naar label A

Daarnaast zijn ons kantoormeubilair, onze bedrijfskleding en onze catering circulair. Circulair betekent dat we zo min mogelijk nieuwe grondstoffen gebruiken en de materialen die we niet meer nodig hebben weer hergebruiken. Zo worden meubels en stoelen opgeknapt en weer gebruikt en koffie- en groenafval gaan als voedingstof terug in de keten.