Interview

'Marker Wadden zijn een icoon van het Building with Nature-denken'

Gepubliceerd op: 13 oktober 2022, 16.05 uur - Laatste update: 21 oktober 2022, 13.26 uur

Al 2 keer kreeg Katja Portegies, directeur Water en Veiligheid bij Rijkswaterstaat, de kans om Marker Wadden te bezoeken. De natuureilanden die zijn aangelegd met overtollig slib uit het Markermeer.

'Dat is een prachtige natuurervaring, helemaal omdat er bijna geen bebouwing is. Overal zijn vogels en je merkt dat het leven boven en onder water in een mum van tijd tot bloei is gekomen', vertelt ze. Maar los van de grote natuurwaarde, ziet Portegies de eilanden als het resultaat van een bijzondere samenwerking. 'Het laat zien dat we samen met kennis- en marktpartijen in staat zijn om met oplossingen te komen voor de grote vraagstukken van deze tijd.'

Building with nature

Daarmee doelt ze bijvoorbeeld op de waterveiligheid en de natuur die steeds meer onder druk staan door klimaatverandering. Dit vraagt volgens de voorzitter van de stuurgroep KIMA (Kennis- en innovatieprogramma Marker Wadden) om integrale oplossingen. Zoals Marker Wadden, waar waterkwaliteit, natuurwaarden en recreatie samen komen.

'Marker Wadden zijn voor mij daarom ook een icoon van het Building with Nature denken. We hebben deze creatieve aanpak nodig om wereldwijd met de gevolgen van klimaatverandering om te gaan. Zie het niet alleen als een bedreiging, maar denk in kansen en pak uitdagingen op het gebied van water en natuur samen aan.'

Kennis direct toepassen

Het project heeft volgens Portegies alleen van de grond kunnen komen door de krachten tussen kennis-, markt- en onderzoekspartijen te bundelen. 'De gemene deler was dat iedereen geloofde in deze aanpak om de ingewikkelde uitdagingen in het Markermeergebied aan te pakken', benadrukt ze.

Tegelijk is Marker Wadden een groot innovatietraject waarin onderzoek en monitoring via KIMA een belangrijke plek hebben. 'Normaal staat de uitvoering centraal en is voor kennisontwikkeling nog geen plek ingeruimd. Nu doen we kennis op die veel sneller toepasbaar is. Bijvoorbeeld bij de aanleg van nieuwe eilanden maar ook in andere projecten.'

Programmatische Aanpak Grote Wateren

We willen graag bij toekomstige projecten de kennisontwikkeling op een vergelijkbare manier integreren, zeker nu waterbeheersvraagstukken steeds meer in grootschalige programma’s worden aangepakt.

'Binnen de Programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW) lopen tal van projecten naast elkaar. Daarom is het waardevol om kennis direct uit te kunnen wisselen. Zo neem je kennis mee naar volgende projecten en bouw je echt ergens aan. Dit maakt het voor kennis- en marktpartijen ook veel interessanter om in onderzoek en monitoring te investeren.'

Internationaal congres Kennis- en innovatieprogramma Marker Wadden

Het KIMA- congres van 12 tot en met 14 oktober 2022 ziet Portegies als het moment om de opgedane ervaringen en kennis te delen met de internationale gemeenschap. Tegelijk is ze nieuwsgierig naar de nieuwe inzichten uit andere projecten wereldwijd. 'Ik hoop dat er waardevolle verbindingen worden aangegaan en dat Building with Nature hoger op de agenda komt te staan. Ook zou ik het mooi vinden als er nieuwe onderzoeksideeën voor Marker Wadden worden opgedaan.'

Partners Kennis- en Innovatieprogramma Marker Wadden

Het Kennis- en Innovatieprogramma Marker Wadden is een initiatief van Rijkswaterstaat, Deltares en Natuurmonumenten. 

Harm Duel, hoofd water resources and deltamanagement, Deltares: ‘De intensieve samenwerking tussen overheden, kennisinstellingen, marktpartijen en maatschappelijke organisaties maakt het onderzoek op Marker Wadden uniek. Een voorbeeld voor toekomstige grootschalige projecten gericht op het vergroten van de veerkracht van gebieden en grote wateren voor klimaatverandering. Zowel in Nederland als internationaal.'

'Wij hopen dat ook in de toekomst uitvoering en kennisontwikkeling hand in hand blijven gaan.’

Roel Posthoorn, projectdirecteur Marker Wadden (Natuurmonumenten): ‘Ook voor een NGO als Natuurmonumenten is het onderzoeksprogramma van groot belang. Het geeft antwoorden op belangrijke kennis- en beheervragen. De geleerde lessen helpen ons bij het huidige beheer en om een eventuele volgende stap van Marker Wadden nog beter en effectiever uit te voeren. Wij hopen dat ook in de toekomst uitvoering en kennisontwikkeling hand in hand blijven gaan.’