Selectieve Onttrekking is bijzonder en uniek
Van Hattum en Blankevoort (VHB) ontwerpt en bouwt de constructie voor de zoutdam in opdracht van Rijkswaterstaat. VHB is een echte Design & Construct-aannemer. De opdrachtnemer is hierbij verantwoordelijk voor het ontwerp én de bouw van de constructie.
Jos den Hollander is technisch manager ontwerpfase bij VHB. Hij is verantwoordelijk voor alles wat er tijdens het ontwerpproces van de zoutdam gebeurt en vertelt ons hier graag meer over. Van de planning tot het budget en de kwaliteit van het ontwerp.
Het ontwerpteam bij VHB werkt de constructie uit en maakt de tekeningen en berekeningen. Hij zorgt ervoor dat in de ontwerpfase ‘alle neuzen dezelfde kant op staan’.
We keken wat en hoe we het wilden bouwen.
Het project in minivorm
Den Hollander legt uit dat het ontwerpproces start in de aanbestedingsfase. Dit is de fase waarin VHB een aanbiedingsontwerp maakt om een inschrijving met prijsonderbouwing in te dienen bij Rijkswaterstaat. Om tot een plan en prijs te komen, doorloopt VHB het hele project in minivorm.
Den Hollander: ‘In deze 1e fase maakten we al een conceptuele uitwerking van het ontwerp. We keken wat en hoe we het wilden bouwen. Hoeveel tijd dat zou kosten en hoe we het werk willen opleveren.’
'Om de prijsonderbouwing goed te kunnen bepalen, moesten we bijvoorbeeld weten hoeveel beton en staal we nodig hebben. Maar ook hoeveel mensen we nodig hebben voor het ontwerp en voor de bouwplaats zelf.’ Nadat we het werk aan hen gegund hadden, kon de aannemer echt aan de slag met het ontwerp.
Van systeemontwerp tot uitvoeringsontwerp
Binnen het ontwerpproces doorloopt VHB 4 fases. Te beginnen met de systeemontwerp-fase. Den Hollander: ‘In deze fase zijn we met Rijkswaterstaat om de tafel gegaan om het contract en de eisen te bespreken. Zo zijn we er zeker van dat we datgene ontwerpen wat Rijkswaterstaat echt wil.’ Vervolgens vindt de voorontwerpfase plaats.
Den Hollander: ‘Op een hoog abstractieniveau maken we de eerste tekeningen en berekeningen. Waar moeten we wat bouwen? Hoe groot? En hoe ziet dit eruit? In deze fase zetten we ook de eerste stappen om de vormgeving en landschappelijke inpassing af te stemmen.’
Na het doorlopen van deze eerste 2 fases, kon de aannemer verder de diepte in voor het definitieve ontwerp. Den Hollander vertelt wat voor soort vragen hierbij werden onderzocht: ‘Wat zijn de exacte dimensies van verschillende onderdelen? Hoe groot en hoe lang is de buispaal die de grond in moet? Hoe dik zijn de wanden precies? En hoeveel wapening moet er in het beton komen?’
Op basis daarvan wordt de zoutdam stap voor stap gebouwd.
Als dit duidelijk is, kan het ontwerp verder naar de laatste fase, ook wel de uitvoeringsontwerpfase. In deze fase kijkt VHB volgens Den Hollander echt op ‘boutjes-en-moertjesniveau’ naar de zoutdam.
‘We kijken bijvoorbeeld hoe de wapening van een betononderdeel, technische installaties, verlichting en overige voorzieningen er in detail uitzien en hoe die zaken aangebracht moeten worden.’
Den Hollander: ‘Als we al dit soort vragen helder hebben, draag ik alle documenten per onderdeel over naar de technisch manager uitvoeringsfase. Op basis daarvan wordt de zoutdam stap voor stap gebouwd.’
Een 3D-ontwerp om alles samen te brengen
Hetgeen dat VHB bouwt voor de zoutdam heeft volgens Den Hollander een uniek ontwerp en een unieke constructie. Om het zo goed mogelijk te kunnen uitvoeren, heeft VHB tijdens het ontwerpen van de zoutdam gebruikgemaakt van 3D-ontwerp.
Den Hollander: ‘We doen eigenlijk alles in 3D en onze onderaannemers ook. Als hoofdaannemer brengen we alle 3D-modellen samen in 1 3D-coördinatiemodel. Alle modellen worden hierin uitgewisseld en bij elkaar gebracht. Zo kunnen de verschillende raakvlakken goed met elkaar afgestemd worden. Een ander voordeel van het 3D-ontwerp is dat je bepaalde hoeveelheden makkelijk kunt bepalen.’;
VHB heeft het 3D-ontwerp in de verschillende ontwerpfasen ook bij ons aangeleverd. De opdrachtgever kon zo in het 3D-model precies kijken hoe de constructie in elkaar zit.
Den Hollander: ‘We zijn gewend om alleen tekeningen aan te leveren. Dan mis je soms cruciale informatie. Via 3D kan je het ontwerp draaien en vanuit elke hoek bekijken. Hierdoor is het voor iedereen inzichtelijk en beter te doorgronden.’
Veiligheid voorop
VHB werkt samen met enkele onderaannemers zoals Spie, Vialis en Van den Herik. Hierdoor werken ongeveer 180 mensen aan de zoutdam. Veiligheid is een onderwerp dat veel besproken is tijdens het ontwerpproces.
Den Hollander: ‘Veiligheid is een belangrijke leidraad in ons werk. Het is van belang om altijd na te blijven denken of ons ontwerp veilig gebouwd kan worden door iedereen die erbij betrokken is. Daar zijn we continu met elkaar en met Rijkswaterstaat over in gesprek. Een project is per definitie mislukt als er een ongeluk gebeurt.’
‘We kijken daarom in de ontwerpfase goed naar de veiligheid binnen en buiten. Zo weten we dat we er alles aan gedaan hebben om te voorkomen dat er iets ernstigs gebeurt.’