Nieuwe hersenen voor de Heinenoordtunnel én andere tunnels in Nederland
Voor de Heinenoordtunnel ontwikkelen Rijkswaterstaat en SWARCO, een van de partijen in de aannemerscombinatie Savera III verantwoordelijk voor de uitvoering van de renovatie, een nieuw systeem dat alle verkeers- en veiligheidsinstallaties in de tunnel goed laat functioneren en samenwerken.
Dit systeem kan ook als basis dienen voor tunnels die we later gaan renoveren. Op dit moment testen we het systeem grondig in ons testcentrum in Delft.
Efficiënter, veiliger en duurzamer
De Heinenoordtunnel is de eerste van 8 tunnels in Zuid-Holland die we in 2023 en de komende jaren renoveren. Elke tunnel heeft nu zijn eigen systeem om tunnelinstallaties te bedienen, besturen en bewaken. Denk bijvoorbeeld aan installaties voor tunnelverlichting, camera’s, branddetectie, verkeersdoorstroming, ventilatie en omroepsystemen. Met het zogenaamde 3BT-systeem zorgen we ervoor dat we tunnels op dezelfde manier kunnen bedienen, besturen en bewaken. Daardoor kunnen we tunnels efficiënter, veiliger en duurzamer beheren en storingen sneller oplossen.
De hersenen van een tunnel
‘Als een soort hersenen zorgt 3BT ervoor dat alle installaties van een tunnel veilig functioneren en met elkaar samenwerken’, vertelt Reinier van der Klooster. Hij is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van het systeem dat bestaat uit onder meer software en afspraken over de benodigde hardware.
‘Wat 3BT uniek maakt, is dat het algemeen en herbruikbaar is. Nu hebben alle te renoveren tunnels nog hun eigen systeem. In 3BT zit informatie over alle installaties van de tunnels. Daarom kunnen we het geschikt maken voor elke tunnel in Nederland, te beginnen in Zuid-Holland. Zo hoeven we, in principe, niet voor elke tunnel weer alles opnieuw te bedenken en uit te werken. Dat scheelt tijd. Ook het beheer en onderhoud wordt efficiënter. De onderhoudsaannemer hoeft dan niet meerdere verschillende systemen te kennen.’
Voordelen van overal hetzelfde systeem
‘Bij toepassing van 3BT verwachten we dat er bij de renovatie van de andere tunnels minder hinder is. We hebben het systeem dan namelijk ook al bij de Heinenoordtunnel getest en verbeterd. Dus zijn er bij andere tunnels waarschijnlijk minder afsluitingen nodig om alles te testen’, vertelt Van der Klooster. ‘Een ander voordeel is dat we voor slechts 1 systeem wegverkeersleiders en onderhoudstechnici hoeven op te leiden. Zij kunnen dan in elke tunnel werken. Overal hetzelfde systeem maakt het ook makkelijker om bij storingen naar oplossingen te zoeken.’
Testfase met simulatie
Inmiddels is de ontwikkeling van 3BT in de testfase aanbeland. Van der Klooster: ‘We testen nu de software van het systeem in ons testcentrum in Delft. Dat doen we met een computeropstelling die al veel lijkt op die van de Heinenoordtunnel. In een computer simuleren we het gedrag van de aan te sturen installaties, zoals de ventilatoren in de tunnel. Eerst testen we of het systeem voor elke installatie apart goed functioneert. Daarna testen we grondig of het systeem de installaties ook goed laat samenwerken.’ Tijdens de testfase verbetert het ontwikkelteam de software waar dat nodig is.
Testen in de praktijk
We verwachten dat het algemene 3BT-systeem volgens planning eind juli klaar is. Vervolgens maken we het algemene systeem op maat voor de Heinenoordtunnel. Ook installeren we de hardware, zoals computers en kabels, en sluiten die aan op de installaties van de Heinenoordtunnel. ‘Daarna volgt nog een uitgebreide testperiode waarin we ervoor zorgen dat het 3BT-systeem voor de Heinenoordtunnel ook in de praktijk perfect werkt’, vertelt Van der Klooster. ‘Na de zomer van 2024 is alles compleet. Dan kan het verkeer weer ongestoord door de vernieuwde en verbeterde tunnel rijden.’