Liggers A9 krijgen nieuwe bestemming op A44
Rijkswaterstaat gaat liggers uit de A9 in Ouderkerk aan de Amstel hergebruiken voor het vervangen van de Kaagbrug in de A44. In maart 2024 zijn de eerste liggers uitgehesen en worden ze naar een opslag gebracht.
Zodra het project A44 zover is, worden de liggers op maat gemaakt, zodat de betonnen balken precies passen op hun nieuwe bestemming. Het is de eerste keer dat we op zo’n grote schaal liggers ‘oogsten’. Hiermee komt de ambitie: in 2030 klimaatneutraal een stap dichterbij.
In totaal worden 360 liggers uit de A9 gehaald, waarvan 220 stuks een herbestemming krijgen binnen de A44. Liggers zijn ondersteunende langwerpige betonnen balken waar de weg op rust. Totdat de bouwers van de A44 de liggers nodig hebben, worden ze opgeslagen en later hergebruikt.
Hans de Kievit, contractmanager project A44: ‘Als de liggers zijn opgeslagen, gaan we aan de slag om ze aan te passen op basis van het ontwerp van de opdrachtnemer. Zo passen de aangepaste liggers straks precies in het nieuwe werk. Voordat we de ‘nieuwe’ liggers plaatsen, worden ze eerst gecontroleerd en gekeurd. Zodat we zeker weten dat ze aan de hoogste eisen voldoen.’
Nieuwe bestemming op de A44
De komende jaren worden op de A44 3 viaducten (het Lisserwegviaduct, het Hoofdvaartviaduct en het Spoorwegviaduct) en een beweegbare brug (de Kaagbrug) vervangen. De A44 is een van de oudste snelwegen van Nederland en komt uit de jaren 30 van de vorige eeuw.
Ook rijdt er steeds meer én zwaarder verkeer over deze weg. Het is belangrijk om deze brug en viaducten te vervangen om de A44 ook in de toekomst veilig en de regio bereikbaar te houden.
Voor het vervangen van de Kaagbrug in de A44 worden straks de liggers van de A9 gebruikt. Deze liggers komen uit de verbreding van de A9 tussen Badhoevedorp en Holendrecht, onderdeel van het weguitbreidingsprogramma Schiphol-Amsterdam-Almere (SAA). Hier sloopt of renoveren we in totaal 11 bruggen of viaducten die 40 tot 50 jaar oud zijn.
Dit terwijl veel van de liggers van deze bruggen of viaducten vaak veel langer meegaan - vaak meer dan 100 jaar. Vroeger gingen deze liggers allemaal naar de sloop. Maar nu krijgen ze een tweede leven op de A44.
Circulaire materialenmarkt
Het verpulveren van oude liggers en weer nieuwe liggers maken is niet erg duurzaam. Waarom zou je nieuw materiaal gebruiken als je ook kwalitatief goede liggers kunt hergebruiken? We startten daarom een innovatie-uitvraag in 2020 om samen met de markt een circulair viaduct te ontwerpen. Wat toen begon als een idee op papier, gebeurt inmiddels steeds vaker in de praktijk.
Ook de kwalitatief goede liggers uit de A9 die de A44 niet gebruikt, gaan naar de Nationale Bruggenbank. In deze ‘liggerbank’ slaan we de komende tijd meer liggers op die wachten op een tweede leven. Het vinden van een nieuwe bestemming is een nieuw proces, waarbij betrokken partijen nog veel moeten uitvinden. We werken hier al lerend naartoe.
Zo zouden ontwerpers en architecten al tijdens het ontwerp van een brug of viaduct moeten kijken naar beschikbare of vrijkomende liggers. Want met wat kleine aanpassingen, kunnen we bestaande liggers al opnemen in het ontwerp en zo een tweede leven geven. Het uiteindelijke doel is een markt voor circulaire materialen, met meer dan alleen liggers, op grote schaal.
Meer informatie
Meer weten over het project A44? Bezoek de website Project A44.
Meer weten over het project A9 Badhoevedorp – Holendrecht? Bezoek de website van het Online Bezoekerscentrum.
Meer weten over circulaire viaducten? Bezoek de website Circulaire Viaducten.