Zeegras breidt zich weer verder uit in de Waddenzee
Het grootste herstelde droogvallend zeegrasveld ter wereld bij Griend is in 2024 met ruim 400 ha verder gegroeid tot 1668 ha. Zeegras heeft zich bij Ameland verder versterkt, en ook in de nieuwe proefvelden bij Ballastplaat en de Waardgronden groeiden de ingezaaide plantjes.
Dat zeegras in 2024 op alle locaties in de Waddenzee redelijk tot goed is aangeslagen is de belangrijkste conclusie die uit de monitoring getrokken kan worden.
Bij Ameland is de ontwikkeling van de zeegrasvelden zelfs zo veelbelovend dat er in de toekomst grootschalig herstel mogelijk lijkt. ‘We weten alleen pas na een aantal seizoenen of het zeegras zich definitief vestigt op die locaties. Omdat groot zeegras eenjarig is, en elk jaar uit zaad opkomt, weten we bij Waardgronden en Ballastplaat pas in de zomer van 2025 of deze locaties ook geschikt zijn voor zaadoverleving in de winter,’ aldus professor dr. Laura Govers van Rijksuniversiteit Groningen.
Kennisontwikkeling
Bij Ameland en Griend is er meer zekerheid. Daar zijn de zeegrasvelden namelijk de afgelopen jaren door inzaaien en natuurlijke groei flink groter geworden. ‘We zien dat het zeegras zich op sommige plekken op het Wad goed ontwikkelt, terwijl andere locaties niet of minder goed aanslaan. Toch kunnen ook de minder succesvolle locaties bijdragen aan de kennisontwikkeling voor zeegrasherstel. Door omgevingsfactoren van de verschillende locaties met elkaar te vergelijken leren we steeds een beetje meer,’ zegt ecoloog Michelle Marijt van Altenburg & Wymenga.
Jaarlijkse fluctuaties
Hoewel Griend qua oppervlakte groter is geworden is het aantal planten per hectare in 2024 minder dan andere jaren. Dit kan verschillende oorzaken hebben. In de natuur fluctueren populaties elk jaar als gevolg van weersomstandigheden en jaar tot jaar verschillen in lokale condities, zoals sedimentatie en erosie of zaadpredatoren. Dergelijke fluctuaties zijn heel normaal. Onderzoekers van het consortium blijven de ontwikkelingen nauwgezet volgen.
Aanpak in 2025
We zien het aanslaan van groot zeegras op de nieuwe locaties als een hoopvol signaal. De methode voor ontwikkeling van klein zeegras wordt met veel interesse gevolgd. De komende tijd worden de verzamelde data uit metingen en veldinspecties verder uitgewerkt en nader bestudeerd. Begin 2025 is de rapportage beschikbaar. Op basis daarvan bepaalt het consortium, in samenwerking met Rijkswaterstaat en andere stakeholders, de precieze aanpak voor 2025.
Kaderrichtlijn Water
Zeegrasherstel is als doel opgenomen in de Kaderrichtlijn Water (KRW). We hebben nu de opgave om daar aan te werken, zowel in de Waddenzee als de Zeeuwse Delta. Voor het creëren van zelfredzame zeegrasvelden is veel kennis en expertise nodig. Daarom werken Witteveen+Bos, Rijksuniversiteit Groningen, The Fieldwork Company en Altenburg & Wymenga aan het 5-jarige zeegrasherstelproject.
De onderzoekers monitoren dit jaar de ontwikkelingen van de zeegrasvelden om op basis daarvan weer de aanpak voor volgend jaar te bepalen. Zeegras biedt veel voordelen, zo legt het onder meer ronddwarrelend slib vast, vormt het leefgebied voor vis en slakken, en legt het veel CO2 vast.