Grote test renovatie Spooldersluis: alles komt samen

Om de impact voor (vaar)weggebruikers en omwonenden te beperken, vinden de werkzaamheden voor de renovatie van de Spooldersluis en de Spooldersluisbrug in Zwolle bijna allemaal plaats binnen een aaneengesloten periode van 14 weken: tussen 21 april en 27 juli 2025 zijn sluis en brug volledig afgesloten voor verkeer.

Om te zorgen dat het inderdaad lukt om het werk binnen die periode uit te voeren, is het zaak om van tevoren alvast zoveel mogelijk te testen dat alle in te bouwen onderdelen goed werken.

Van klein naar groot

‘Dat testen doen we van klein naar groot,’ legt technisch manager Wil Peters van Rijkswaterstaat uit. ‘We beginnen met de losse onderdelen.'

'We kijken bijvoorbeeld of een camera aangaat en beelden opneemt. Vervolgens koppelen we die onderdelen aan elkaar en testen we of ze goed samenwerken. Komt het beeld van de camera goed op het beeldscherm bijvoorbeeld? Uiteindelijk testen we complexe procedures zoals het openen van de brug. Gaan eerst de seinen knipperen, dan de slagbomen naar beneden en vervolgens de brug omhoog?’

Alles met elkaar verbinden

Zo’n test waarin alles samenkomt heet een integrale fabrieksacceptatietest (iFAT). De testopstelling wordt opgebouwd met de onderdelen die straks daadwerkelijk een plaats krijgen op het sluiscomplex. Van apparaatkasten tot de aandrijving van de brug en van seinlampen tot camera’s en bediendesk. Kabels verbinden apparaatkasten en apparatuur en software zorgt voor de aansturing.

Vlak naast de sluis

‘Voor de testopstelling heeft aannemerscombinatie Le Chêne, die het werk namens Rijkswaterstaat uitvoert, een locatie vlak naast het sluiscomplex gevonden,’ vertelt Peters. ‘Daar huren ze een stuk terrein, waar ze bouwketen en een loods hebben geplaatst zodat alle apparatuur erin past.'

'Alle belangrijke onderdelen zijn inmiddels al aangekomen in de loods. Denk bijvoorbeeld aan de apparaatkasten, de aandrijving voor de sluisdeuren en het bewegingswerk voor de zogeheten nivelleerschuiven in die sluisdeuren. Het voordeel is dat we alles straks nog maar zo’n 100 m hoeven te vervoeren om het op de definitieve plaats te installeren.’

Bedienaars betrekken

‘Le Chêne test nu eerst de noodbediening van de brug en sluis,’ vervolgt Peters. ‘Daarmee kun je bijvoorbeeld de deur en de nivelleerschuiven los bedienen met een druk op de knop van het noodbedieningspaneel.'

'Na het testen van de noodbediening is de volgende stap om de reguliere bediening te testen. Dat duurt zo’n 5 weken. In de laatste fase testen we samen met de bedienaars van de sluis: zij moeten immers uiteindelijk met de nieuwe spullen werken. Ze krijgen dan ook een opleiding voor de nieuwe bediendesk.’

Integratie standaard bouwblokken

Nieuw voor het projectteam is de manier van werken met standaard bouwblokken Rijkwaterstaat voor de bediendesk en de noodstop. Die blokken moeten samenwerken met de nieuwe onderdelen die opdrachtnemer Le Chêne inbouwt. Peters: ‘In andere projecten is hier al wel ervaring mee opgedaan, maar voor ons is het toch spannend of die verschillende onderdelen goed met elkaar communiceren.'

'Daar komt bij dat we de sluis voorbereiden voor bediening op afstand. Ook dat is bijzonder: we testen of bediening op afstand werkt, terwijl de bediening voorlopig nog lokaal blijft. Hiermee is de Spooldersluis ‘stekkerklaar’ voor bediening op afstand in de toekomst.’

Druk weghalen bij uitvoering renovatie

‘Het voordeel van zo’n integrale test is dat we de tijdsdruk nu aan de voorkant hebben. Als er iets niet werkt, hebben we nu nog ruimte om het probleem uit te zoeken en op te lossen. Dit haalt een deel van de druk weg bij de uiteindelijke uitvoering van de renovatie.'

'Natuurlijk testen we alles nog een keer op de uiteindelijke locatie, maar dat is dan als het goed is vooral een kwestie van alles nog eens langslopen. Door de iFAT weten we al dat het in principe werkt.’