Veilig de Spijkenisserbrug voorbijvaren, ook tijdens de renovatie
De renovatie van de Spijkenisserbrug heeft niet alleen gevolgen voor het wegverkeer, maar ook voor de scheepvaart. Hoe zorgen we ervoor dat schepen veilig de brug kunnen blijven passeren?
De Oude Maas is een van de drukste vaarroutes van Nederland. Bovendien ligt de Spijkenisserbrug vlak bij de kruising met het Hartelkanaal, waar schepen vanuit verschillende richtingen komen. Om al het scheepvaartverkeer veilig te laten varen, is de haven van Rotterdam - waar de Spijkenisserbrug onder valt – voorzien van een geavanceerd begeleidingssysteem.
‘Dat begeleiden gebeurt vanuit 2 verkeerscentrales: 1 in Hoek van Holland en 1 in de Botlek,’ vertelt Cees Barth, namens de aannemerscombinatie Yunex Traffic/Heijmans nautisch adviseur bij de renovatie van de Spijkenisserbrug.
‘Vanuit deze verkeerscentrales krijgen schepen continu een actueel verkeersbeeld van de scheepvaart in hun directe omgeving. Aan de hand van die informatie kan een schipper indien nodig actie ondernemen, bijvoorbeeld door vaart te minderen of van koers te wijzigen.’
Hoge scheepvaart
Sinds de oostelijke hef begin maart 2025 is losgekoppeld van de bestaande systemen, kan deze tijdelijk niet meer omhoog en omlaag. Dat betekent dat hoge scheepvaart alleen via de westelijke hef aan de kant van Spijkenisse kan passeren.
Barth: ‘De meeste schepen kunnen gelukkig wel gewoon onder de oostelijke hef door. De schepen die te hoog zijn, zorgen er in afstemming met de verkeerscentrale voor dat zij veilig kunnen passeren.’
Vaarwegbegeleiding
Anders wordt het wanneer een van beide onderdoorgangen helemaal gestremd is door werkzaamheden voor de renovatie. Dat is bijvoorbeeld in april 2025 het geval als bij de oostelijke hef de oude hijs- en haalkabels worden verwijderd en met een binnenvaartschip worden afgevoerd.
Barth: ‘Voor de veiligheid moet dan alle scheepvaart via de westzijde de Spijkenisserbrug passeren. Op die momenten zetten we ook vaarwegbegeleiding in. Dat betekent dat er fysiek een schip aanwezig is bij de brug, die schippers extra kan informeren en attenderen, bijvoorbeeld om van koers te wijzigen. En voor kleine schepen hebben we een actieve voorlichtingscampagne opgezet, met informatie over beschikbare omleidingsroutes.’
Eb en vloed
Wie ‘voorrang’ heeft bij het passeren van de Spijkenisserbrug, hangt van verschillende factoren af, zoals de stroming in de Oude Maas.
Barth: ‘Als het eb wordt, stroomt het water in de Oude Maas terug naar zee, bij vloed is dat omgekeerd. Schepen die tegen de stroom in varen, kunnen makkelijker vaart minderen en moeten daarom voorrang verlenen aan tegenliggers. Daarbij is het vaak efficiënter om een reeks schepen uit één richting achter elkaar door te laten.’
Ruim van tevoren geïnformeerd
De verantwoordelijkheid om de Spijkenisserbrug veilig te passeren ligt in de eerste plaats bij de schipper zelf. Zij worden al ruim van tevoren geïnformeerd over de gewijzigde situatie en het actuele verkeersbeeld.
Barth: ‘Dat is noodzakelijk, zodat een schip ruim de tijd heeft om actie te ondernemen. Want een schip van koers veranderen neemt bijvoorbeeld veel meer tijd in beslag dan een auto. In combinatie met de vaarwegbegeleiding zorgen we ervoor dat ook tijdens werkzaamheden het scheepvaartverkeer vlot en veilig voorbij kan varen.’