Datagedreven assetmanagement: een extra instrument in de gereedschapskist

2 jaar geleden ondertekenden Rijkswaterstaat, BAM, Heijmans, Istimewa, SPIE en Vialis een intentieverklaring. In 7 proeftuinen gingen zij onderzoeken hoe data te gebruiken is bij het onderhoud van de gemalen, bruggen, sluizen en tunnels van Rijkswaterstaat. 

‘Dit was de broodnodige impuls,' vertelt Tjeerd de Jong, programmamanager Datagedreven Assetmanagement bij Rijkswaterstaat. De 7 uitgekozen projecten vormden een dwarsdoorsnede van het Rijkswaterstaat-arsenaal, wat het ontsluiten van data soms ingewikkeld maakte.

‘Niet elk project had bijvoorbeeld realtime data beschikbaar. Daar moet je dan niet op gaan wachten, want dan laat je het langzaamste wagonnetje de snelheid bepalen. We gingen pragmatisch te werk met wat er was en probeerden inventief en creatief te zijn.’

Openen en sluiten

En zo springt het succes van het ene project wat meer in het oog dan het andere, al hebben data bij alle 7 proeftuinen een meerwaarde gehad. Zeker bij de Volkeraksluizen. Vialis doet daar het onderhoud en in 2023 ontstond een probleem.

Hoofd assetmanagement Jan van der Lee: ‘Bij sluishoofd D ging het mis bij het openen en sluiten van de deuren. Als eerste oplossing sloot en opende de operator ze steeds opnieuw. Totdat het, soms pas na 10 keer, wel lukte. Vanzelfsprekend had het scheepvaartverkeer, het is een drukke sluis, daar ook flink last van.’

Paar euro

In het kader van de DGAM-proeftuin werden logdata verzameld en geanalyseerd, waarbij 1 hydraulische installatie tijdens het ‘wapperen’ van de deuren afwijkende waarden liet zien. ‘Daar is vervolgens op ingezoomd,' vertelt Van der Lee.

‘Met hulp van data-analyse én de domeinkennis van Rijkswaterstaat, Vialis en de leverancier waren we in staat om het probleem steeds verder af te pellen. Totdat de boosdoener werd ontdekt: een kapotte rubberen O-ring, van een paar euro.'

'Die is vervangen en het probleem was weg. Het mooie is dat we met de verzamelde nu ook predictief onderhoud kunnen plegen op andere sluizen en daar problemen met O-ringen voor kunnen zijn.’

Alarmbel

Richard Pijpelink, directeur van Istimewa Elektro, is via Sluis Empel betrokken bij het programma. Bij deze proeftuin gaven de data met name bij de hydrauliekinstallaties nieuwe inzichten en zetten aan tot een betrouwbaardere alarmering.

‘Datagedreven assetmanagement geeft via data informatie, waarmee je extra kennis opdoet over het functioneren van je asset,' legt Pijpelink uit. ‘Die kennis geeft je vervolgens inzicht waar je bij je onderhoud op moet letten om storingen te ontdekken en te voorkomen.’

Overigens zal datagedreven assetmanagement nooit de banen van de technische mensen op de assets overbodig maken. Hun specifieke kennis is essentieel om de data goed te interpreteren. De Jong: ‘Datagedreven assetmanagement is extra gereedschap in je kist.’

Bereidheid

De komende 4 jaar wordt datagedreven assetmanagement uitgerold over alle bruggen, sluizen, tunnels en gemalen in Rijkswaterstaatbeheer. Ron Kolkman, CIO bij Rijkswaterstaat, stelt dat dit aan de voorkant vraagt om een flinke investering.

‘Van Rijkswaterstaat én van marktpartijen. Leveranciers zullen bijvoorbeeld moeten gaan acteren op de meerwaarde van datasystemen, zodat onze assets over zoveel mogelijk realtime data kunnen beschikken.’

De Jong vult aan: ‘Anders ben je toch een beetje aan het terugkijken. Maar gelukkig zie ik die bereidheid.’

Geleerde lessen

Alle kennis uit de zeven proeftuinen is uitvoerig beschreven op World Class Maintenance (WCM) Vector, de open toegankelijke learning community op het gebied van onderhoud en assetmanagement. Geïnteresseerde assetmanagers vinden er, voordat ze er zelf mee aan de slag gaan, de geleerde lessen en de kennisproducten die datagedreven assetmanagement al heeft opgeleverd.

Werken met datagedreven assetmanagement zal wennen zijn, verwacht Kolkman. ‘Maar gelukkig heb je altijd vooroplopers die dit pad voor de anderen alvast gaan effenen. En we blijven dit kennissysteem verder vullen.’

Meer informatie datagedreven assetmanagement

Meer lezen over datagedreven assetmanagement? Lees dan het artikel Een extra instrument in de gereedschapskist in het nieuwste magazine Rijkswaterstaat Zakelijk & Innovatie.