Deze video is een animatie met de titel ‘Hernieuwbare energie op rijksgrond’ [start voice-over] In ons Klimaatakkoord is afgesproken dat in 2030 70% van de elektriciteit in Nederland opgewekt moet worden via duurzame bronnen. De Rijksoverheid levert een bijdrage aan de energietransitie door waar mogelijk grond en wateren ter beschikking te stellen. We sluiten daarbij aan op de Regionale Energie Strategieën. We kijken naar locaties die we als Rijk voor meerdere functies tegelijk kunnen inzetten. Denk bijvoorbeeld aan bermen, knooppunten, baggerdepots en sluizen. Dit zijn vaak geschikte plekken om ook energie op te wekken. Zo maken we efficiënt gebruik van de beschikbare ruimte in Nederland. Om kennis en ervaring op te doen met het opwekken van duurzame energie is de pilot Hernieuwbare Energie op Rijksgrond gestart. Samen met gemeenten, provincies, waterschappen, netbeheerders en omwonenden leert het Rijk... via tien projecten wat de beste aanpak is om rijksgrond in te zetten voor het opwekken van duurzame energie op locaties die al een functie hebben. Voordat we beginnen onderzoeken we eerst of een locatie geschikt is. We houden bijvoorbeeld rekening met de veiligheid en doorstroming van het verkeer en de natuurwaarden. We betrekken netbeheerders in een vroeg stadium om aansluitingen op het elektriciteitsnet zo goed mogelijk te organiseren. We kijken natuurlijk ook naar de omgeving. Hoe passen de windmolens en zonnepanelen het beste in het landschap? Wat zijn lokale ideeën en wensen? Hierin werken we samen met gemeenten, provincies en waterschappen en betrekken we ondernemers en omwonenden. Die ideeën nemen we zoveel mogelijk mee bij de uitgifte van de grond. Dit regelen we via een openbare inschrijving. Wat wij hebben geleerd passen we meteen toe in het vervolgprogramma, Opwek Energie op Rijksvastgoed, ook wel OER genoemd. Daarin verkennen we de komende jaren nog meer locaties voor duurzame energieprojecten. We spelen daarmee in op verzoeken van gemeenten en provincies. Wil je meer weten? Of heb je interesse om rijksgrond in te zetten voor duurzame energie? Kijk dan op: energieoprijksgrond.nl. [einde voice-over] Beeldtekst Het pilotprogramma Hernieuwbare Energie op rijksgrond is een samenwerking tussen: Rijkswaterstaat, Rijksvastgoedbedrijf en Rijksdienst voor Ondernemend Nederland in opdracht van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Energie opwekken op eigen grond
We beheren grote gebieden in Nederland. Hier wekken we steeds vaker duurzame energie op. Die gebruiken we voor onze eigen kantoren, verlichting en installaties langs wegen en vaarwegen. En voor bouwwerken zoals tunnels, bruggen en sluizen.
We richten ons hierbij op energie uit zon, wind en water. Denk aan zonnepanelen op tunnels, langs snelwegen in de (midden)bermen of drijvende zonnepanelen bij sluizen of baggerdepots. En aan windmolens in zee of op land.
Inzet eigen bouwwerken voor opwekken duurzame stroom
1e energieneutrale snelweg
Op de N50, bij de Ramspolbrug, wordt elektriciteit opgewekt door zonnepanelen aan de zijkant van de brug en bij het weer omlaag gaan van het brugdek. Bij de snelweg A16 Rotterdam wordt de eerste energieneutrale snelweg met tunnel gebouwd. Dit betekent dat alle energie die nodig is om de tunnel te laten werken terplekke wordt opgewekt. En bij het pompgemaal Born wordt stroom opgewekt uit waterkracht voor de sluisobjecten die daar liggen.
Energieopwekking op eigen grond door derden
Duurzame energie aan rijksoverheid organisaties
Op de Tweede Maasvlakte is een windpark gebouwd. Dit windpark levert vanaf 2023 de daarop volgende 25 jaar betaalbare en duurzame windenergie aan Rijkswaterstaat en andere rijksoverheid organisaties.
Naast het opwekken van onze eigen energie, werken we ook samen met medeoverheden en marktpartijen om energie op te (laten) wekken op onze gronden en wateren. Hiervoor is het pilotprogramma Hernieuwbare energie op rijksgrond opgericht en zijn opvolger Opwek Energie op Rijksvastgoed (OER).
Samenwerken aan klimaatambities
We werken samen met gemeenten, provincies, netbeheerders, omwonenden en bedrijven bij het maken van beleid over duurzame opwek van energie. Deze samenwerking speelt in verschillende projecten een belangrijke rol.
Bijvoorbeeld bij de snelweg A6 Lelystad-Dronten waar belanghebbenden vanaf het begin zijn betrokken. Hier wordt gekeken naar de mogelijkheid voor zonnevelden in midden- en zijbermen en knooppunten over een lengte van 30 kilometer. Ook de Drentse Zonneroute A37 is een mooi voorbeeld van hoe verschillende partijen samen bijdragen om de regionale en nationale klimaatambities te realiseren.
Het programma Hernieuwbare energie op rijksgrond loopt tot 2023. Eind 2020 is het vervolgprogramma Opwek Energie op Rijksvastgoed (OER) gestart.
Het programma Opwek Energie op Rijksgrond (OER)
Het programma Opwek Energie op Rijksgrond (OER) maakt gebruik van eerder opgedane kennis en ervaring. En helpt de 30 Regionale Energiestrategie (RES) regio’s in Nederland bij hun opdracht om 35 TWh duurzame energie op land op te wekken in 2030. Deze opdracht hebben de regio’s gekregen naar aanleiding van het Klimaatakkoord.
In een RES regio werken gemeenten, provincies, inwoners, bedrijfsleven, netbeheerders en maatschappelijke organisaties samen. Lees meer in het Nationaal Programma Regionale Energie Strategie.