Lob van Gennep omarmt Maasnatuur

‘Het was een kwestie van een paar telefoontjes over en weer met Waterschap Limburg, dat namens een achttal partners kartrekker is van Lob van Gennep,’ vertelt Wim van der Heijden, omgevingsmanager in het Kaderrichtlijn Water-team van Rijkswaterstaat Zuid-Nederland.

‘Een van de plannen is om de dijk bij de steenfabriek in Milsbeek een stuk landinwaarts te verleggen. Dat verbetert de doorstroming bij hoogwater. Tegelijk levert het meer ruimte op om een kwelgeul in de uiterwaard te realiseren. Oftewel meer ‘natte habitat’ voor waterplanten en -dieren die bij de Maas horen.’

Hoofdrol voor grondwater

Kwelgeulen worden gevoed door grondwater en zijn van oudsher karakteristiek voor dit deel van de Maas, dat ook wel Terrassenmaas wordt genoemd. Grondwater stroomt hier vanaf de hoge flanken door verschillende bodemlagen naar de Maas toe.

Van der Heijden: ‘Als je aan de voet van de terrasrand een laagte creëert, vult die zich met dat opwellende water. De samenstelling daarvan is anders dan het water in de rivier; armer aan nutriënten als fosfaten en stikstof en rijker aan mineralen. Daar hoort een bepaald ecosysteem bij dat van die omstandigheden houdt. Zo vergroten we de biodiversiteit bij de Maas.’

Refugia

Een voordeel is bovendien dat dit type geul door de continue aanvoer van grondwater niet helemaal droog komt te staan.

‘Met het oog op de klimaatverandering is dat waardevol. Sowieso sorteren we daar in onze ontwerpen voor de Kaderrichtlijn Water-maatregelen steeds meer op voor. Dat doen we door refugia in te bouwen: diepere plekken waar vissen en macrofauna (kleine ongewervelde waterdiertjes) hun heil kunnen zoeken als de rest van de geul is drooggevallen in warme en droge periodes.’

Aansluiting bij Gebrande Kamp

Jeroen Kessels, omgevingsmanager bij Waterschap Limburg: ‘De wens is nu om een ontwerp voor de dijk en de Milsbeekse uiterwaard uit te werken dat mooi aansluit op de westelijke buuruiterwaard Gebrande Kamp. Die is recent door Rijkswaterstaat onderhanden genomen.’

Daarbij werd de bestaande kwelgeul opgeknapt en is de zandige oeverwal doorgetrokken. Tevens is dichter bij de Maas een nieuwe oevergeul aangelegd, die zowel door grond- als rivierwater wordt gevoed.

Laarzenpad

Werken aan herstel van de biodiversiteit betekent zoveel mogelijk diversiteit aan waterleefgebieden zien terug te brengen. Elke plant en -diersoort stelt immers z’n eigen eisen aan zijn leefomgeving.

Van der Heijden: ‘Als dat lukt, is hier straks over een lange strook een afwisselend landschap ontstaan. Met die ondiepe waterpartijen, zachthoutooibos, riet, ruigte op de rivieroever en verschillende soorten paaiplaatsen voor vis’.

Kessels, de toekomstschets afsluitend: ‘Wandelaars profiteren er eveneens van. Want die kunnen dan via een laarzenpad ononderbroken langs de rivier struinen tussen het Genneperhuis en het Huis van Middelaar.’

Lees het interview met inwoner en wandelgids Ronald Starrenburg, over hoe hij aankijkt tegen de plannen voor de Lob van Gennep bij ‘zijn’ Milsbeek.