Julianakanaal: verruiming in drooggezet kanaal afronden

Om ongelukken en ecologische schade te voorkomen willen we die niet langer laten bestaan. In een kamerbrief maakte minister Harbers op 19 maart 2024 dan ook het besluit bekend dat Rijkswaterstaat het Julianakanaal tussen ‘Brug Berg’ tot de Sluis in Born over een lengte van ongeveer 4 km afsluit om te worden drooggezet.

De verwachting is dat uiterlijk in oktober dit jaar de werkzaamheden starten. Afhankelijk van de weersomstandigheden zijn de werkzaamheden in april/mei 2025 klaar.

Defecte bouwkuip

In 2023 heeft er bij de verruimingswerkzaamheden van het Julianakanaal een calamiteit plaatsgevonden. Door het bezwijken van een deel van de damwand is de bouwkuip ter hoogte van Berg-Obbicht vol water gelopen.

Het veilig verwijderen van deze defecte bouwkuip en het uitvoeren van het noodzakelijke herstel van de bodem blijkt niet mogelijk zonder droogzetten van het kanaal. De samenstelling van de bodem en de staat van het kanaal laten dat niet toe. We willen hiermee ook geen risico meer nemen.

Enerzijds vanwege de veiligheid voor de werknemers van de aannemer en anderzijds voor de schade aan de natuur, omgeving en economie. Daarom wordt het kanaal drooggezet om de bouwkuip te verwijderen en de rest van het werk af te maken.

Impact scheepvaart

Alleen zo kan het oorspronkelijke werk veilig worden afgemaakt. We begrijpen dat het uitvoeren van het werk in een drooggelegd kanaal veel impact gaat hebben en leidt tot een langdurige stremming van het doorgaande scheepvaartverkeer op dit deel van het kanaal.

Bedrijven blijven in principe bereikbaar, maar scheepvaart zal moeten omvaren. We blijven in gesprek met de sector. Daar waar mogelijk, kijken we samen naar mogelijkheden om de grote impact van de afsluiting te verminderen.

De verwachting is dat uiterlijk in oktober 2024 de werkzaamheden starten. Afhankelijk van de weersomstandigheden zijn de werkzaamheden naar verwachting in april of mei 2025 klaar.

Maatregelen veilig passeren bouwkuip

Tot we in oktober starten met de droogzetting, is een aantal aanvullende maatregelen van kracht om de huidige situatie zo veilig mogelijk te houden.

Zo geldt er een snelheidsbeperking en is er sprake van eenrichtingsverkeer. Ook moeten duwbakken varen met de ‘stompe kant’ naar voren en schepen zonder actieve boegschroef mogen vanaf windkracht 3 de bouwkuip niet meer passeren.

Achtergrond

In opdracht van Rijkswaterstaat werkt aannemer Van den Herik Sliedrecht aan de verdieping en verbreding van 3 km Julianakanaal tussen Berg-Obbicht. De vaarweg wordt op dit deel van de Maasroute geschikt gemaakt voor langere en diepere scheepvaart (opwaardering vaarwegtraject Ternaaien-Weurt tot scheepvaartklasse Vb).

Op deze locatie werd een damwand in het midden van het kanaal geplaatst, waarna in een drooggezette bouwkuip de werkzaamheden werden uitgevoerd. De doorgaande scheepvaart kon plaatsvinden via een versmalde vaarstrook naast de kuip. Toen de 750 m lange bouwkuip tijdens de calamiteit plotseling volliep met water, was de verbreding voor dit deel van het werk inmiddels afgerond. Het in de bouwkuip verdiepen van de bodem was toen net gestart.

Direct na de calamiteit is prioriteit gegeven aan het stabiliseren van het grondwaterpeil en het zo snel mogelijk hervatten van de scheepvaart. De damwand van de bouwkuip is gerepareerd en er is een steunberm aangebracht voor extra stabiliteit en bescherming.

Sindsdien vaart de scheepvaart met snelheidsbeperkingen en extra regels langs de damwand. Omdat deze situatie te veel veiligheidsrisico’s met zich meebrengt wordt de bouwkuip uiteindelijk toch verwijderd.