Maas: verruiming Julianakanaal

(Bart Kuijpers, Rijkswaterstaatreporter:) BART KUIJPERS: Ik loop hier op de bodem van het Julianakanaal. Normaal gesproken staat het hier 5 meter onder water. Het Julianakanaal verbreden en verdiepen, maar hoe dan?! (In grote, kleurrijke drukletters verschijnt: #Hoedan?! Bart loopt over een dijk.) EEN STEVIGE JINGLE GAAT OVER IN DRUKKE MUZIEK Het Julianakanaal is onderdeel van de Maasroute. Dat is een belangrijke vaarroute die van en naar havens in België, Duitsland en Nederland loopt. (Hij daalt een trap af.) Jaarlijks varen hier ongeveer 25.000 schepen doorheen. Van kleintjes tot heel grote. Zo groot dat we het kanaal verbreden en verdiepen. Iemand die ons daar alles over kan vertellen, is omgevingsmanager Jacques Timmermans. Hé Jacques, vertel, waarom is dit werk zo belangrijk? (Jacques Timmermans, omgevingsmanager Rijkswaterstaat:) JACQUES TIMMERMANS: We verruimen het Julianakanaal. Schepen worden groter en zwaarder. Daarom maken we het kanaal breder, 15 tot 20 meter, en op sommige stukken 1 meter dieper. Als we straks klaar zijn met de verruimingswerkzaamheden, kunnen hier klasse Vb-schepen door varen. Dat zijn schepen van 190 meter lang, 11,4 meter breed en een maximale diepgang van 3,5 meter. (Een graafmachine rijdt op rupswielen door een laag water.) BART: We verruimen het Julianakanaal over 4 kilometer. Er wordt maar liefst 1.400.000 ton grond afgegraven en daarvoor legden we het kanaal droog. En dat ging zo. Eerst bouwden we een tijdelijke dam, hier in Berg aan de Maas. Daarvoor gebruikten we meer dan 13.000 ton aan materiaal. Daarna lieten we hier het water wegstromen, via sluis Born. Dat deden we geleidelijk, zodat er geen schade zou ontstaan aan de kades en bruggen achter de sluis. Want 1.883.125.000 liter water... Dat is niet niks. (Mannen zijn aan het vissen.) Ondertussen vingen we de vissen, die we op een andere plek in het Julianakanaal weer hebben uitgezet. (Het drooggelegde kanaal staat vol bouwvoertuigen.) En dan... sta je in een drooggelegd kanaal. In totaal werken hier nu zo'n 200 mensen in kiepwagens, kranen, bulldozers en shovels aan het verbreden en het verdiepen van het kanaal. Er is zelfs een speciale werkweg aangelegd, van 4,5 kilometer lang en 9 meter breed, die de drassige kanaalgrond verhardt. Zo kunnen vrachtwagens zand afvoeren en materiaal aanvoeren zonder dat ze elkaar in de weg rijden. Het is natuurlijk heel indrukwekkend, zo'n drooggelegd kanaal, maar kan dat niet makkelijker? Want al die schepen moeten omvaren tijdens de afsluiting. Dat is heel vervelend voor de scheepvaart. We hebben het op andere manieren geprobeerd: achter damwanden en in het natte, zodat we toch de scheepvaart konden laten doorvaren. Maar helaas is het bij de laatste damwand misgegaan, is er water in gekomen. Nu hebben we dus besloten, voor de veiligheid, dat we het kanaal volledig droogzetten. (Graafmachines graven grond weg op de bodem.) BART: Als het verbreden en het verdiepen helemaal klaar is, dan vertrekken de graafmachines weer. Dan ligt er een nieuwe kanaalbodem. We vullen het kanaal gecontroleerd met water, verwijderen de tijdelijke dam, ruimen de werkweg en de depots op en daarmee is het kanaal klaar voor de toekomst. En wij zijn ook klaar. Dit was 'm weer voor deze keer, tot de volgende aflevering van 'Hoe dan?!'. Later! (In grote, kleurrijke drukletters verschijnt: #Hoedan?! Het beeld wordt geel met wit. Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Rijkswaterstaat. Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Beeldtekst: Meer informatie? Kijk op rijkswaterstaat.nl. Een productie van Rijkswaterstaat. Copyright 2024.) DE STEVIGE JINGLE EBT WEG

VOICE-OVER: Rijkswaterstaat verbreedt en verdiept het Julianakanaal. Hiermee maken we de belangrijke internationale Maasroute, waar het Julianakanaal onder valt, toekomstklaar. (Een animatie.) Tijdens de werkzaamheden is het Julianakanaal gedeeltelijk niet bereikbaar. Schepen moeten daarom tijdelijk omvaren. Voor we beginnen met het uitgraven van het kanaal, zetten we het kanaal droog tussen Berg aan de Maas en sluis Born. Daarvoor bouwen we een tijdelijke dam bij Berg. Dan laten we het water weglopen door sluis Born. Dit doen we geleidelijk en gecontroleerd, zodat er geen schade ontstaat aan de bruggen of kades. Tussentijds vangen we de vissen die hier nog rondzwemmen, en zetten we deze terug in het kanaal, waar nog wel water staat. Wanneer het kanaal helemaal droog ligt, verwijderen we de beschadigde bouwkuip. Deze is overgebleven na eerdere werkzaamheden aan het kanaal in 2023. Zodra de bouwkuip is verwijderd, kan het graven beginnen, met ongeveer 120 vrachtwagens en graafmachines. Een speciale transportweg op de bodem van het kanaal zorgt ervoor dat het bouwverkeer niet door de omliggende wijken hoeft te rijden. En met een tijdelijke transportbrug voeren we de afgegraven grond weg, en stenen aan. Dankzij deze brug blijft de Obbichterweg tijdens de werkzaamheden open voor verkeer. Wanneer we klaar zijn met graven, brengen we de nieuwe kanaalbodem aan. Eerst met bentonietmatten, dan een grindlaag en ten slotte een laag breukstenen. Als alles volgens planning verloopt, kunnen de schepen hier in april 2025 weer varen. Ook grotere schepen, tot 190 meter lang, 11,4 meter breed en maximaal 3,5 meter diep. Op deze manier is ook deze vaarweg weer toekomstbestendig. (Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Rijkswaterstaat. Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Het beeld wordt geel met wit. Beeldtekst: Meer informatie? Kijk op rijkswaterstaat.nl/Julianakanaal. Een productie van Rijkswaterstaat. Copyright 2024.) LEVENDIGE MUZIEK TOT HET EIND VAN DE VIDEO