Koplopers duurzame wegverharding inspireren collega’s tijdens Koploperparade

We besteden tot 2030 ieder jaar meerdere projecten aan middels de ‘koploperaanpak duurzame wegverharding’. Bij koploperprojecten stellen we aanvullende, ambitieuze duurzaamheidseisen aan de projectaanpak van opdrachtnemers.

Aannemers en leveranciers die investeren in duurzaamheid worden zo beloond en krijgen door de koploperaanpak extra investeringsperspectief. In 2023 zijn er 3 aanbestedingen gestart met de koploperaanpak duurzame wegverharding. 2 projecten zijn tijdens de koploperparade uitvoerig besproken.

Verduurzamen doe je samen

De koploperparade werd geleid door dagvoorzitter Anne Kamp. Na een kort openingswoord gaf zij het woord aan transitiepadtrekker Ludo Hennissen en duurzaamheidsexpert Karlijn Mol. Samen met zijn team werkt Hennissen in opdracht van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat aan de transitie naar een duurzame asfaltsector in 2030. 

Een uitdaging hierbij is hoe ervoor te zorgen dat hier snelheid mee gemaakt wordt. 'Hoe kunnen we snelheid maken in verduurzaming van wegverhardingen?', vraagt hij het publiek. 

Volgens Hennissen en Mol ligt de sleutel in het verbreden van duurzaam opdrachtgeverschap. 'Rijkswaterstaat is een grote wegbeheerder in Nederland, maar het zijn in feite de provincies en gemeentes die het grootste deel van de markt in handen hebben', zegt Mol. 'Meer dan 70% van het wegenareaal in Nederland is in beheer van gemeentelijke wegbeheerders.'

Om samenwerking tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers te versterken en gezamenlijk de stap te maken naar een duurzame sector wordt er daarom gewerkt aan een Deltaplan duurzame wegverhardingen. Een plan dat voorziet in een platform, waarin alle partijen in de asfaltsector zich verenigen.

Minimale milieubelasting bij Groot Onderhoud A2-A12

Aansluitend gaven vertegenwoordigers van bouwbedrijf Heijmans en Rijkswaterstaat de presentatie over het eerste koploperproject: groot onderhoud A2 en A12. Over een lengte van 13,5 km moet een groot deel van het asfalt worden vervangen vanwege geluidsnormen. 

Projectleider Else de Vries van Rijkswaterstaat vertelt dat met de koploperaanpak is gekozen voor een zo duurzaam mogelijke oplossing, met een minimale impact op de leefomgeving. In de tussenlaag wordt tot 70% hergebruikt asfalt toegepast en in de deklagen tot 60%. 

Deze hoge percentages hergebruik zorgden voor de lage MKI-waarde die Heijmans met de koploperaanpak heeft aangeboden. Het aanbieden van hoge percentages hergebruik brengt uitdagingen met zich mee. Tendermanager Bas Versteegen Heijmans legt uit dat de grondstoffenkwaliteit sterk kan verschillen wanneer je asfalt hergebruikt. 

Daardoor weten we nooit precies welke stappen we tijdens het productieproces moeten zetten om een kwalitatief hoogwaardig eindproduct te maken. Dit maakt het lastig om vooraf vast te stellen hoe hoog de MKI-waarde van het uiteindelijke nieuwe asfaltmengsel wordt. 

Daarnaast laat de projectplanning de uitwisseling van grondstoffen niet altijd toe. Versteegen kijkt daarom voorbij de projectgrenzen om aan zijn grondstoffen te komen.

Koploperproject Groot Variabel Onderhoud WNZ

De tweede koploperpresentatie kwam van vertegenwoordigers van bouwbedrijven Boskalis en Heijmans en Rijkswaterstaat. Zij gaan het Groot Variabel Onderhoud in de regio West-Nederland Zuid (Zuid-Holland) uitvoeren vanaf 2024. 

Boskalis en Heijmans zijn elk verantwoordelijk voor een deel van de uitvoering op onder meer de A15 en de A5. Daar komen allerlei werkzaamheden bij kijken, zoals het vervangen van asfalt, vangrails en voegovergangen en reparaties aan viaducten en bruggen. 

Heijmans pakt hierbij het groot onderhoud van de Beneluxtunnel aan, waaronder onderhoud aan het asfalt, de detectielussen en de vangrails. Beide partijen zijn positief over de koploperaanpak, die zij als duidelijk en helder ervaren. 

Een aandachtspunt is volgens hen wel de levensduur van asfalt. De koploperaanpak stimuleert de aanleg van asfalt met een langere levensduur niet per se. Heijmans en Boskalis bevelen daarom aan om te onderzoeken of ook de levensduur van het asfalt een rol kan laten spelen in het aanbestedingsproces.

Deelnemers delen hun inzichten

Na de presentaties evalueerden deelnemers in verschillende groepjes de ervaringen van de koploperprojecten en werden er inzichten van bezoekers opgehaald. Onder andere de volgende punten werden aangestipt:

• een lage MKI-score voor een asfaltmengsel alleen is onvoldoende. We moeten ook aandacht besteden aan de levensduur van de wegverharding. Gesuggereerd werd asfaltmengsels met elkaar te vergelijken door de MKI-score per levensjaar te berekenen
• het is belangrijk om duurzaamheid al vroeg in het project mee te nemen en al in de ontwerpfase rekening te houden met de MKI, bijvoorbeeld bij de keuze van het type asfalt
• om tot een duurzame aanpak te komen is het belangrijk dat zowel opdrachtgevers en opdrachtnemers helder voor ogen hebben welke speelruimte zij hebben binnen de geldende normen en kaders. Onduidelijke regels leiden tot een conservatieve inschrijving. 

Los van de inhoudelijke inzichten was de dag ook bedoeld om de bezoekers te inspireren. 'Wat is jullie bijgebleven in 1 woord?', vraagt Kamp om de dag af te ronden. 

‘Enthousiasme’, ‘energie’, ‘levensduur’ en ‘sectorbreed’ zijn de kernwoorden. Daarmee was de koploperparade een geslaagde dag.