Slim reizen tijdens tunnelrenovaties
Tunnels zijn onmisbaar in Zuid-Holland. Dagelijks maken honderdduizenden reizigers er gebruik van. De meeste van deze tunnels zijn in de vorige eeuw gebouwd. Om de tunnels ook in de toekomst veilig en beschikbaar te houden, gaat Rijkswaterstaat ze renoveren.
Dit is belangrijk, maar het zal ook veel overlast veroorzaken. Want als al die reizigers ineens niet meer door de tunnel kunnen rijden, ontstaat er natuurlijk een probleem. Adviseur mobiliteit van het Project Tunnelrenovaties Zuid-Holland (PTZ), Marije in der Maur-Peerdeman en projectleider van Zuid-Holland Bereikbaar (ZHB) Lucien Linders, vertellen hoe hier slim mee om wordt gegaan.
Onzichtbaar werk
In der Maur-Peerdeman: ’We moeten het reizen via de tunnels veilig houden. Als we niet renoveren ontstaan er steeds meer storingen. Het is beter om dit te voorkomen. Waar je als automobilist nooit aan denkt als je door een tunnel rijdt, is dat deze onderhoud nodig heeft.'
'Je ziet alleen de tunnel, maar wat je niet ziet zijn de kilometers aan kabels, stroomkasten, installatiekasten, bediening, besturing, bewakingssystemen. Alles wordt vernieuwd, zodat we weer vele jaren vooruit kunnen. Een enorme klus.’
Kijken naar reisalternatieven
Bij dit soort grote renovaties is forse verkeershinder onvermijdelijk, maar we proberen deze hinder zo veel mogelijk te beperken. Samen met Zuid-Holland Bereikbaar onderzoeken we welke kansrijke reisalternatieven er zijn, als de tunnel dicht is.
Linders: ‘Hiervoor bekijken we per gebied, op basis van verkeersdata en -modellen, wat er gebeurt als een tunnel dichtgaat. Hoeveel vertraging ontstaat er en wanneer? Welke alternatieve routes nemen reizigers? Vervolgens onderzoeken we of we extra treinen, bussen, ponten of een watertaxi kunnen inzetten, of bijvoorbeeld fietsen kunnen stimuleren.'
'Ieder gebied is anders, dus vraagt om specifieke oplossingen. Er wordt met een kosteneffectiviteitsanalyse (KEA), grondig bekeken of de kosten voor de reisalternatieven of andere oplossingen, de moeite waard zijn.’
Samenwerken met andere partijen
Lang voordat we een tunnel sluiten wordt er overlegd met andere belanghebbende partijen, zoals gemeenten, provincie, waterschappen of de veiligheidsregio. Dit leidt tot een bereikbaarheidsplan. ZHB overlegt vervolgens met het (ov)bedrijfsleven over de toepassingen van de maatregelen, die uit dit plan voortkomen. Want ook zij zullen te maken krijgen met de gevolgen van tunnelsluitingen.
Linders: ‘Samen met de betrokken partijen bekijken de adviseurs van ZHB of er slimme reisopties mogelijk zijn, die voor alle partijen het beste resultaat moeten opleveren. Bijvoorbeeld het intensiveren van het openbaar vervoer of het opzetten van een elektrische fietspool, waardoor mensen sneller voor de fiets zullen kiezen.'
'Of door in overleg met werkgevers de werktijden aan te passen. Of denk aan elektrische scooters voor vrijwillige brandweermensen, zodat zij op elk moment naar hun kazerne kunnen gaan. We denken breed en in oplossingen.’ Op basis van ervaring weten we dat reizigers de aangeboden alternatieven zeer op prijs stellen.
Deze opties maken het mogelijk om tijdens werkzaamheden met minder hinder te reizen en ze stimuleren tegelijkertijd een mobiliteitstransitie. Ongeveer 20% van de reizigers die een alternatief vervoermiddel uitprobeert, blijft dit nieuwe vervoermiddel namelijk gebruiken.
Slim reizen stimuleren
We leveren veel inspanning om de regio in beweging te houden, maar als weggebruiker kun je zelf ook actief bijdragen. Bijvoorbeeld door nieuwe manieren van reizen uit te proberen. Er staan tenslotte nog veel werkzaamheden gepland voor de komende jaren.
In der Maur-Peerdeman: ‘We stimuleren mensen om ook hun eigen reisgedrag aan te passen. Dan ervaren zij zelf minder hinder van de afsluitingen. Bovendien blijft de weg dan ook voldoende open voor mensen die geen keuze hebben. Zoals brandweer, politie, ambulance, zorg- en havenmedewerkers.’
Er zijn verschillende reisalternatieven om te overwegen. Om te beginnen: reizen via ander vervoer, zoals de trein, bus of fiets of de auto parkeren op een P+R en vanaf daar verder reizen met het openbaar vervoer. Op een ander tijdstip gaan werken is natuurlijk ook een idee.
En wat voor veel mensen vaak de beste oplossing is: niet reizen en thuiswerken. In der Maur-Peerdeman: ‘Wanneer een deel van de mensen dit doet, blijven de problemen door de tunnelsluitingen beheersbaar.’