Factsheet: Logistieke aanpak

Om de beschikbare wegcapaciteit optimaal te benutten is het van belang dat ook goederenstromen efficiënt georganiseerd worden. Vaak valt er veel winst te behalen en daarom ontwikkelden binnen Nederland verschillende (samenwerkings-)organisaties een logistieke aanpak.

Deze hebben een permanent karakter, om logistiek op de langere termijn efficiënter en duurzamer te maken, maar ook tijdelijke acties om hinder tijdens werkzaamheden te minimaliseren. Hierbij staat samenwerking tussen logistieke bedrijven en de overheid centraal. Data-, kennis- en informatiedeling is bij deze samenwerkingen veelal het speerpunt.

Data

Door data te delen kunnen overheden duidelijk maken welk type voertuig waar op welk moment welkom is. Andersom kunnen logistieke bedrijven door het delen van hun data aan overheden laten weten hoe hun wagenpark eruit ziet en hoe het wordt ingezet. Op deze manier kan er adequaat op elkaar worden geanticipeerd. Als gevolg van verbeterde datadeling ziet de Regio Groningen-Assen bijvoorbeeld dat chauffeurs veiliger, efficiënter en zuiniger kunnen rijden.

Kennis

Kennisdeling kan op verschillende manieren plaatsvinden. Dit kan tussen bedrijven onderling, tussen bedrijven en de overheid, of door de inbreng van een externe expert. In logistieke aanpakken worden de drie vaak gecombineerd in de vorm van een logistieke makelaar. Dit is een persoon die in naam van een overheid of een samenwerkingsorganisatie bij bedrijven langsgaat om hen van gratis logistiek advies te voorzien en op de hoogte te stellen van de nieuwste ontwikkelingen.

De logistieke makelaar is de spil tussen bedrijven, de lokale overheid en de meest actuele kennis. Vanwege de nauwe banden met de lokale overheid heeft de makelaar bijvoorbeeld de meest actuele kennis van het lokale beleid en ook toekomstige beleidsplannen. Omdat de makelaar bij verschillende bedrijven langsgaat heeft hij/zij ook veel kennis van wat er speelt in het bedrijfsleven. Verder kan de logistieke makelaar vanwege zijn of haar expertise hoogkwalitatief advies geven over hoe bedrijven hun logistiek efficiënter kunnen inrichten.

Deze makelaar wordt nu al op meerdere plekken in Nederland ingezet, zoals bij Zuid-Limburg Bereikbaar waar de makelaar zich inzet voor minder en schoner gereden kilometers in combinatie met een rendabel businessmodel. Ook de provincie Overijssel maakt gebruik van logistieke makelaars. Hier worden ze naast het geven van gratis advies ook expliciet ingezet om samenwerkingspartners met elkaar te verbinden en initiatieven en plannen breder te communiceren en te promoten.

Informatie

Informatiedeling vindt vooral plaats van de overheid naar bedrijven toe. Het is voor bedrijven waardevol om tijdig te weten wat voor ontwikkelingen er momenteel plaatsvinden of er in de toekomst aan zitten te komen. Hierbij zijn bedrijven vooral geïnteresseerd in hoe deze ontwikkelingen een effect hebben op hun bedrijfsvoering. Dit geldt met name als er aanzienlijke hinder voor de logistieke stromen wordt verwacht, zoals bij capaciteitsbeperkingen tijdens wegwerkzaamheden.

Tijdens de afsluiting van de Wantijbrug in Dordrecht in 2020 is er een logistieke aanpak vormgegeven en informeren was destijds de kern. Het eerste contact met de logistieke bedrijven werd gelegd via een algemene informatiebijeenkomst en door directe benadering van bestaande contacten van De Verkeersonderneming (inmiddels gefuseerd in Zuid-Holland Bereikbaar). Vervolgens werd een follow-up gesprek aangeboden aan de geïnteresseerden om gezamenlijk op zoek te gaan naar oplossingen.

Werkzaamheden aan de Wantijbrug in juli 2020.

Effecten

Op dit moment zijn er onvoldoende gegevens beschikbaar om iets te zeggen over de kwantitatieve effecten van de logistieke aanpak. De effecten zijn logischerwijs grotendeels afhankelijk van de aard en omvang van het ingezette maatregelenpakket. Deze kan per regio en per project verschillen. Belangrijker is evenwel dat de logistieke aanpak doorgaans deel uitmaakt van een breder pakket van mobiliteitsmanagementmaatregelen waardoor het directe effect van de maatregel lastig is te isoleren.

Variabelen die van invloed zijn op effecten

De inrichting van logistieke ketens is complex en daardoor niet eenvoudig of snel te veranderen. Dit betekent in de eerste plaats dat logistiek beleid een kwestie van de lange adem is. Dit betekent ook dat eventuele maatregelen en aanpakken vroegtijdig moeten worden aangekondigd om effect te sorteren.

Daarnaast is het zaak om de juiste logistieke samenwerkingspartners aan te spreken. In sommige gevallen is dat een lokaal transportbedrijf, in andere gevallen ligt samenwerking met verladers meer voor de hand. Om te bepalen welke logistieke stakeholders moeten worden aangehaakt, zijn inmiddels verschillende methodieken voorhanden, uiteenlopend van een reguliere stakeholder-analyse tot bijvoorbeeld ‘the-part-of-a-bigger-picture’-methodiek die voor de logistieke aanpak A50 is ingezet.

Kosten

De kosten van een logistieke aanpak zijn logischerwijs afhankelijk van de aard en omvang van de ingezette maatregelen. De inzet van een logistieke makelaar kost grosso modo 1,5 ton per jaar.

Geraadpleegde bronnen

Vragen of opmerkingen over de Toolbox Slim Reizen?

Heeft u vragen of opmerkingen over de Toolbox Slim Reizen? Neem dan contact met ons op via het contactformulier.