Een veiligere kustlijn voor Texel dankzij zandsuppleties
Texel is een ware toeristische trekpleister. Jaarlijks bezoeken ruim 1 miljoen mensen het grootste Waddeneiland om te genieten van de grootse natuur. En 95% van die bezoekers neemt een kijkje op een van de zandstranden en in de duinen.
Van het najaar van 2022 tot en met het voorjaar van 2023 werken wij op het strand van Texel. Baggerschepen van aannemer Boskalis vullen het zand aan dat golven, wind en stroming van de kust hebben meegenomen – zogeheten zandsuppleties. Zo blijft de kustlijn van Texel op zijn plaats.
De kustlijn behouden
Wij brengen regelmatig zand aan, zowel op het strand als voor de kust. De terugkerende zandsuppleties zijn nodig om het eiland te beschermen tegen de zee. Het zand voedt het strand en de duinen. Voldoende zand aan de kust is belangrijk om de kustlijn op zijn plek te houden en de waterkering van Texel te laten meegroeien met de zeespiegelstijging.
In het najaar van 2022 hebben we zand aangebracht op het strand van Texel-Noord, tussen paal 25 en 30. In het voorjaar van 2023 komen de baggerschepen terug om het strand van Texel-Midden aan te vullen tussen paal 22 en 14.
Als ondernemers zijn wij heel blij met de zandsuppleties, want zonder de terugkerende suppleties zouden wij geen strand meer hebben.
Erik Polderman onderneemt al bijna 10 jaar op Texel, onder meer met zijn surfschool Foamball bij paal 19. Hij kent het strand als geen ander, omdat hij daar nagenoeg iedere dag te vinden is. Tussen alle strandpalen is er nu een mooie verdeling in het aanbod van ondernemers, zo geeft hij aan.
‘We werken met elkaar samen en delen het strand met elkaar. Maar door de terugtrekkende kustlijn is daar steeds minder ruimte voor. Als ondernemers zijn wij heel blij met de zandsuppleties, want zonder de terugkerende suppleties zouden wij geen strand meer hebben.’
Ook hij beaamt dat de zandsuppleties nodig zijn om droge voeten te houden op Texel. ‘Bijvoorbeeld bij mijn surfschool, maar ook op de rest van het eiland. Doordat Rijkswaterstaat de kust onderhoudt met zand, hebben wij hier op Texel nog steeds een mooie kust én zijn we beter beschermd tegen de zee.’
Pijler van de economie
Des te belangrijker zijn de zandsuppleties. Speciale baggerschepen, ‘sleephopperzuigers’, zuigen zand op van de Noordzeebodem, op ruim 10 km varen van de Texelse kust. Met bulldozers en shovels hebben we het zand vervolgens verder uitgespreid.
Na een zandsuppletie op het strand ziet de omgeving er heel anders uit. Het oude zand hebben we bedekt met een nieuwe bovenlaag. ‘Dat is rond en meer geslepen zand uit de zee’, licht Polderman toe. ‘Zo krijg je een zachter strand. De nieuwe laag ligt letterlijk als een soort deken over het strand. Dankzij dat nieuwe zand blijft de kust op zijn plaats. Daarnaast profiteren we als ondernemers van de zandsuppleties omdat we gebruik kunnen blijven maken van het strand.’
Rikus Kieft, wethouder bij de gemeente Texel, bevestigt het belang van de zandsuppleties voor de kust en op het strand. ‘Strandrecreatie is ontzettend belangrijk voor Texel. Het is een pijler binnen onze economie en die willen we zo lang mogelijk boven water houden.’
Toch heeft het zeewater volgens hem wel het laatste woord; Texel is en blijft een eiland. ‘Een aantal gevolgen van klimaatverandering kunnen we natuurlijk opvangen. Zandsuppleties helpen het eiland bijvoorbeeld om mee te groeien met de stijging van de zeespiegel.’
‘Ondanks deze maatregelen zullen we ons uiteindelijk moeten aanpassen aan de zee en realistisch blijven in wat mogelijk is. Wanneer de kustlijn sneller afslijt dan we kunnen bijbenen, verandert het ook de manier waarop we het strand gebruiken.‘
Rust, ruimte en regelmaat
Het aanbrengen van extra zand is daarmee van levensbelang voor het Waddeneiland. Maar het strand is niet exclusief weggelegd voor de eilandbewoners en ondernemers, benadrukken beide Texelaars. Het eiland is namelijk niet alleen een oase voor toeristen, ook voor verschillende vissen en vogels. Die profiteren eveneens van zandsuppleties.
‘Het strand is weer hoger en breder na de strandsuppletie. Dat creëert meer ruimte voor recreatie én de natuur, wat zorgt voor een aantrekkelijker leefgebied voor iedereen’, vertelt Polderman.
Het begint met het begrijpen van alle belangen.
Het samenbrengen van economie met natuur en recreatie kan soms nog een lastig speelveld zijn. Waar de natuur veelal rust nodig heeft, willen mensen juist genieten van de natuur. ‘Het begint met het begrijpen van alle belangen’, besluit Kieft.
‘Het strand hoort bij Texel en het is onlosmakelijk verbonden met onze identiteit. Het zal dus altijd om een kosten-batenafweging gaan tussen de natuur en de mensen die van de natuur gebruik willen maken, een keuze die het Rijk maakt.’ Blijf je bijvoorbeeld suppleren om de slijtlaag aan te vullen of laat je het op den duur los?
Volgens hem hebben zulke keuzes een enorme impact op de dynamiek van het eiland. ‘Daarom willen we als gemeente de inwoners van Texel nog beter informeren over wat er gebeurt langs de kust, waar de economie afhankelijk van is. Want verandering roept weerstand op. Begrip voor wat er speelt is dus essentieel.’
