Praktijkvoorbeeld: Parkeerbeleid bij Erasmus Medisch Centrum Rotterdam

In dit praktijkvoorbeeld lichten we het parkeerbeleid van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam toe. Alhoewel dit voorbeeld is gebaseerd op een situatie in 2011 zijn de beschreven maatregelen nog steeds relevant.

Toch zien we in de huidige situatie dat werkgevers steeds vaker betaald parkeren op eigen terrein invoeren als maatregel om woon-werkverkeer met de auto te reduceren (zie het Factsheet: Parkeerbeleid). We verwachten dus dat er in de komende tijd meer voorbeelden gaan komen van parkeerbeleid door organisaties.

Het project

Het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam kampte met grote parkeerproblemen. De vele medewerkers die met de auto naar hun werk kwamen veroorzaakten een belangrijk deel van die parkeerproblematiek. Die groep krijgt tegenwoordig geen reiskostenvergoeding meer, maar moet zelfs betalen voor het parkeren. Medewerkers die met het openbaar vervoer en/of de fiets komen, kregen juist wel een kilometervergoeding. Om de parkeerproblematiek op te lossen, pakte het ziekenhuis het parkeerbeleid vanaf 2011 aan. Dit in combinatie met een aanpassing van de reisbudgetten. Ook gebruikt het ziekenhuis een deel van de nabijgelegen Museumgarage. De maatregel geeft medewerkers in hun woon-werkverplaatsing grofweg 2 opties:

  • Kiezen voor een autoregeling: medewerkers moeten de autorit zelf betalen (zonder reiskostenvergoeding). Ook betalen ze, om te parkeren, €3 per dag (bij een woonlocatie verder dan 6 km) of €8 per dag (bij een woonlocatie binnen een straal van 6 km)
  • Kiezen voor het individueel reisbudget (IRB): medewerkers gebruiken dan het openbaar vervoer en de fiets en krijgen €0,15 per kilometer vergoed. Medewerkers mogen daarnaast 6 keer per jaar met de auto komen (parkeerkosten zijn dan €3 per dag).

Voor de parkeerbeleidsmaatregel konden medewerkers zonder autoregeling 12 keer per jaar kosteloos parkeren en was er geen onderscheid in woon-werkafstand. Ook waren de tarieven voor het parkeren lager dan in het huidige beleid. Het vernieuwde beleid geldt overdag, tot 13.30 uur. Daarna mogen medewerkers altijd gratis in de eigen parkeergarage van het ziekenhuis parkeren. Zo kunnen medewerkers die een late dienst of nachtdienst hebben, toch met de auto naar huis als ze dat willen.

Het Erasmus MC heeft vanaf 2011 €7 miljoen per jaar beschikbaar voor mobiliteit. Dit geld gaat vooral naar de IRB-regeling. De inkomsten uit parkeergelden van medewerkers zijn niet hoog, maar de parkeerinkomsten van patiënten en bezoekers compenseren een aanzienlijk deel van de kosten.

Uitvoering

In 2009 kwam bij het Erasmus MC het besef dat veel medewerkers, patiënten en bezoekers met de auto kwamen. Dit resulteerde in filevorming op aan- en afvoerwegen naar het ziekenhuis. Naast bezoekers en medewerkers van het ziekenhuis, hadden ook inwoners van Rotterdam hier last van.

De Verkeersonderneming voerde toen een bereikbaarheidsscan uit en hield een enquête onder medewerkers. Bovendien is het actuele (parkeer)beleid geëvalueerd. Met de uitkomsten hiervan gaf het bestuur van het Erasmus MC opdracht een nieuw vervoersplan op te stellen waarin de nadruk ligt op het terugdringen van het autoverkeer. Vervolgens is een ‘carte blanche’ gegeven om dit uit te voeren.

Het Erasmus MC wilde de vervoerskeuze voor de patiënten en bezoekers zoveel mogelijk openlaten. Voor medewerkers was het doel het autogebruik nadrukkelijk te ontmoedigen (en de parkeervraag te verkleinen), maar niet te verbieden. Een geloofwaardig product moest de medewerkers over de streep trekken om zelf hun gedrag te veranderen.

Voor deze maatregel werkte het ziekenhuis samen met de Verkeersonderneming die onder meer de bereikbaarheidsscans uitvoerde. Ook is het Erasmus MC lid van de R10, een platform van werkgevers in Rotterdam en de regio, waarin zij oplossingen en slimme mobiliteit met elkaar bespreken. Tot slot werkt het Erasmus MC samen met andere ziekenhuizen, ook op het gebied van mobiliteit en parkeerbeleid.

Resultaat

Na het invoeren van de parkeermaatregelen werkte nog minder dan 9% van de medewerkers met de autoregeling. Dit betekent dat er rond de 1.000 medewerkers met de auto komen. Voor de parkeerregelingen waren dat er bijna 4.000. Ruim 10.000 medewerkers maken gebruik van een IRB. Deze groep maakt bovendien gemiddeld slechts 3 keer per jaar gebruik van de auto, terwijl dit 6 keer toegestaan is. Onder de medewerkers is een ware explosie van het fietsgebruik ontstaan. Zo zijn er nu meer dan 5.000 fietsparkeerplaatsen bij het ziekenhuis. Ook de combinatie van openbaar vervoer en fiets is populair. Sinds het nieuwe beleid is ingevoerd, is de CO2-uitstoot aanzienlijk verminderd. Het gebruik van parkeerplaatsen door personeel is sterk afgenomen.

Het Erasmus MC ziet het beleid als succesvol. Bovenstaande cijfers laten dat al zien, maar het is ook een succes omdat de medewerkers er nauwelijks over klagen. Dit komt met name omdat er goede reisproducten zijn aangeboden om te compenseren dat er minder parkeerplekken beschikbaar zijn. Daarnaast hadden patiënten, toch de klanten van het ziekenhuis, veel bereikbaarheidsproblemen. Medewerkers begrepen dat daar iets aan moest gebeuren. De Factsheet: Parkeerbeleid communiceert meer over deze maatregel met de daarbij behorende effecten.

Aandachtspunten bij inzet elders

  • Het aanpassen van het parkeer-, of eigenlijk het gehele mobiliteitsbeleid, is ook door te voeren bij andere organisaties. Het gaat dan met name om de combinatie van proces en invulling: 
  • Sta achter je boodschap: zorg voor rugdekking en draagvlak en zorg voor een breed draagvlak voor je boodschap.
  • Lever een geloofwaardig product: je moet de medewerkers ook iets bieden.
  • Verbied niets: het gaat juist om ontmoedigen en verleiden.
  • Gebruik, waar mogelijk, ‘breekijzers’: sluit aan bij actuele ontwikkelingen of projecten waar jouw beleid bij zou kunnen helpen.
  • Zorg voor gelijkwaardigheid: maak geen uitzondering voor bepaalde beroepsgroepen. Bij het Erasmus MC geldt de regeling voor iedere medewerker (met uitzondering van spoed-, avond- en nachtdiensten).

Vragen of opmerkingen over de Toolbox Slim Reizen?

Heeft u vragen of opmerkingen over de Toolbox Slim Reizen? Neem dan contact met ons op via het contactformulier.