Monitoringsonderzoek thermisch gereinigde grond in Rijkswaterstaat-werken

Thermisch gereinigde grond (TGG) dat gebruikt wordt in projecten moet voldoen aan de kwaliteitseisen uit het Besluit bodemkwaliteit (Bbk). In 2017 bleek dat in enkele projecten dit niet het geval was, ondanks dat de toegepaste TGG in het bezit was van een productcertificaat. Daarom heeft Rijkswaterstaat verschillende acties ondernomen.

Wat is thermisch gereinigde grond (TGG)?

Thermisch gereinigde grond is verontreinigde grond die door middel van verhitting gereinigd is. Soms wordt de verontreinigde grond gemengd met asfaltpuin dat vrijkomt bij de sloop van asfaltwegen. De grond wordt op ongeveer 500 ºC gereinigd.

Kwaliteitseisen

Omdat in 2017 bleek dat de door ons gebruikte TGG niet altijd aan de kwaliteitseisen voldeed, hebben we de volgende stappen ondernomen:

  • Inventarisatie in welke werken van Rijkswaterstaat TGG is gebruikt.
  • Uitvoering van een monitoringsonderzoek zodat we meer inzicht krijgen in de mogelijke verspreiding van schadelijke stoffen vanuit de TGG naar het grond- en oppervlaktewater.
  • Uit voorzorg een tijdelijke stop op het gebruik van TGG in onze eigen werken, in afwachting van een beter beeld van de eigenschappen van de TGG.

Monitoring grondwater en oppervlaktewater op 5 locaties

In 2018 en 2019 zijn we gestart met het in kaart brengen van de werken waarbij TGG is gebruikt. Hieruit volgde het rapport 'Inventariserend onderzoek Thermisch Gereinigde Grond in Rijkswaterstaatwerken'. Dit rapport is aangeboden aan de Tweede Kamer. Op basis van een risicobeoordeling besloten we op 5 locaties van alle geïnventariseerde werken de kwaliteit van het grondwater en oppervlaktewater te monitoren.

Het gaat om de volgende 5 locaties:

  • A4 omlegging bij Steenbergen
  • A2 rondweg bij Den Bosch
  • Kleine Zaag bij Krimpen aan de Lek
  • A5 Westrandweg bij Amsterdam
  • A7 afrit 9 bij Hoorn

Lees het rapport Inventariserend onderzoek Thermisch Gereinigde Grond in Rijkswaterstaatwerken.

Per locatie zijn er meetnetten ontwikkeld die de kwaliteit van het grondwater en oppervlaktewater in de gaten houden. In totaal gaat het om 7 meetnetten. Vanwege de omvang van de werken legden we bij de A4 omlegging Steenbergen en A5 Westrandweg Amsterdam daarom 2 verschillende meetnetten aan.

Er is een jaar lang elke 3 maanden grondwater en oppervlaktewater geïnspecteerd en geanalyseerd op mogelijk TGG-relevante stoffen. Vervolgens is het rapport Monitoringsrapportage opgesteld over de eventuele verspreiding van (schadelijke) stoffen uit de TGG naar de omgeving. Een ander team van specialisten, het review-team, heeft gekeken naar de andere werken van Rijkswaterstaat waarin TGG is gebruikt.

Bevindingen uit het Monitoringsrapportage 2021

In de rapportage Monitoring van 5 Rijkswaterstaatswerken waarin TGG is toegepast (Monitoringsrapportage 2021) is gekeken naar hoeveel invloed de stoffen uit de TGG hebben op de omgeving. Vooral naar de aanwezigheid en spreiding van de stof bromide, omdat deze een aanwijzing is voor spreiding van de stoffen.

Bij 2 meetnetten, de A5 Vak C en A2 rondweg Den Bosch, is geen invloed naar de omgeving aangetoond. Bij de andere 5 meetnetten zijn er wel aanwijzingen dat er verspreiding is naar de omgeving. Er zijn plaatselijk wel hogere waarden gemeten maar het is niet zeker dat dit komt door het gebruik van TGG.

De rapportage is opgeleverd en op 16 oktober 2023 aangeboden aan de Tweede Kamer.

Lees de Monitoringsrapportage 2021.

Vervolg monitoring 5 locaties

We gebruiken de bevindingen en adviezen van het review-team om door te gaan met het monitoren en verzamelen nog meer gegevens. Het doel van het vervolgonderzoek is te komen tot een betrouwbaardere beoordeling van het beeld dat we nu hebben en daarmee de invloed op de omgeving.

Om de vervolgmonitoring voor te bereiden wordt er een nadere uitwerking gemaakt voor de geohydrologische situatie en bepalen we eventuele kwetsbare objecten. De meetnetten worden (indien nodig) geoptimaliseerd, waarna we starten met de monitoring. Medio 2025 wordt de eindrapportage verwacht.