Voorbereiding voor mogelijk tijdelijke kering getroffen bij overlaat Bosscherveld
Rijkswaterstaat heeft voorbereidingen getroffen om mogelijk een tijdelijke waterkering te plaatsen in de Maas bij de overlaat Bosscherveld. Dit als voorzorg om het mogelijk extra zakken van het waterpeil in de Maas tegen te gaan. Daarnaast nemen we ook op andere plekken preventieve maatregelen die moeten zorgen voor voldoende water in de Maas.
Zaterdagmorgen 12 oktober 2024 rond 8.30 uur is een vrachtschip tegen stuw Borgharen op de Maas bij Maastricht gevaren. Het vrachtschip voer vanuit Bosscherveld richting België en kwam ter hoogte van de Noorderbrug in de problemen. We treffen maatregelen om het schip weer weg te kunnen krijgen.
Het ligt nu deels onder de scheepvaartopening van de stuw. Dit heeft als effect dat we een deel van de stuw, de scheepvaart opening, niet kunnen sluiten. Dat sluiten is nodig om de waterstand in dit deel van de Maas te kunnen regelen.
Waterstand Maas
In de Maas wordt het water kunstmatig hoog gehouden door middel van stuwen. Tussen 2 stuwen staat het water op een bepaalde hoogte. Met de stuwen kunnen we de waterstand deels beïnvloeden en op niveau houden. Op dit moment stroomt er water weg via de stuw Borgharen, omdat we die niet dicht kunnen zetten vanwege het schip.
Normaal gesproken sluiten we de stuw bij de huidige waterstanden wel. Dit betekent dat we momenteel de waterstand in het deel van de Maas tussen België en Borgharen langzaam zien zakken. Dat kan ervoor zorgen dat bijvoorbeeld woonboten in de buurt van de stuw, op de grond komen.
We bereiden ons voor op het weghalen van het schip. Daarnaast nemen we maatregelen om het verder zakken van de waterstand in dit deel van de Maas, tegen te gaan. 1 van die maatregelen is het treffen van voorbereidingen om een tijdelijke waterkering te kunnen plaatsen.
Tijdelijke kering
Bij de invaart naar de woonboten bij Bosscherveld, ten noorden van Maastricht, zijn maatregelen getroffen om een tijdelijke kering te kunnen plaatsen. Zo is de bodem geschikt gemaakt met stenen. De tijdelijke kering bestaat uit een soort buis, die op locatie gevuld wordt met water.
Deze is nog in Duitsland, we verwachten dat de kering in de nacht/vroege ochtend op locatie is. Dan wordt bekeken of het nodig is de kering meteen op te zetten of dat we hier nog mee wachten. De tijdelijke kering zorgt ervoor dat we de waterstand beter kunnen vasthouden als dat nodig blijkt te zijn.
Gevolgen scheepvaart
Door het plaatsen van de tijdelijke kering, wordt de route naar sluis Bosscherveld geblokkeerd. Dit betekent dat ook de sluis wordt gestremd zolang de tijdelijke kering actief is. Over deze maatregel hebben wij contact met de omwonenden, stakeholders, veiligheidsregio en gemeente Maastricht.
Pompen voor extra aanvoer
1 van de maatregelen die we uit voorzorg nemen, is het plaatsen van 2 grote pompen bij de ingang van het Julianakanaal. Aan het begin van het kanaal ligt keersluis Limmel. Die is nu gesloten, maar er kan nog wel water van de Maas naar het kanaal stromen via zogenoemde rioolbuizen (hier stroomt gewoon Maaswater doorheen).
Als het waterpeil te laag wordt, kunnen we met deze pompen zorgen voor aanvoer van water. Samen hebben deze een capaciteit van 2,8 m3/s dat is zo'n 5 badkuipen vol. Daarmee zorgen we voor voldoende doorstroming van het water, wat nodig is voor de waterkwaliteit.
Daarnaast zorgt dit ervoor dat we het waterpeil in stand kunnen houden. 1 van de 2 pompen staat nu klaar, de 2e pomp komt naar verwachting woensdag.
Breukstenendam als extra maatregel
Ook bouwen we nu de stuw bij Borgharen door de calamiteit met het vrachtschip niet normaal gebruikt kan worden een breukstenendam direct aan de achterzijde van Borgharen. Deze breukstenen dam fungeert dan als extra waterkering. Dit is nog aanvullend op de al functionerende tijdelijke kering die bij de Overlaatdam is neergelegd.
Vandaag, dinsdag 15 oktober 2024, zijn de eerste werkzaamheden hiervoor gestart. We egaliseren de bodem zodat we een goede basis hebben om de breukstenen stevig neer te leggen. De dam wordt zo uitgewerkt dat hij goed werkt, maar ook zo snel mogelijk klaar is.
Mogelijk gebruiken we daarvoor ook nog andere materialen in de constructie, zoals eventueel geladen containers, die deel zouden kunnen uitmaken van de dam. Daarover wordt later nog een besluit over genomen.
Met 2 kranen en een aantal dumpers werken we vanavond en vannacht door aan deze dam. Hoe lang de totale aanleg zal duren is nu nog niet bekend. Rijkswaterstaat beschikt over veel breukstenen in de buurt van Borgharen. Zo lag er nog een restant aan stenen bij Borgharen op de oevers en bieden de stenen bij het Julianakanaal ook een handige voorraad.
Daar kunnen alvast breukstenen geleend worden die pas veel later in dat project nodig zijn. Zodra blijkt dat de bergingsoperatie geslaagd is, de stuw niet beschadigd is en weer gebruikt kan worden, besluiten we de aanleg te stoppen.
Rijkswaterstaat kiest alleen nu voor zekerheid als het gaat om de waterveiligheid van Limburg en bereidt zich op deze manier voor.