Bereikbaarheid Waddeneilanden
In de Waddenzee verplaatsen geulen en dus ook vaargeulen zich op natuurlijke wijze. Rijkswaterstaat beheert de vaargeulen in de Waddenzee. We laten een aannemer de vaargeulen op een in het Natura-2000 beheerplan Waddenzee afgesproken breedte en diepte baggeren. Zo blijven de Waddeneilanden via veerboten voor bewoners en toeristen bereikbaar.
We brengen ook de breedte en diepte van geulen regelmatig in kaart, leggen de boeien langs de vaargeulen op de juiste plek en onderhouden de aanlegplaatsen van de veerboten.
Vaargeulen baggeren
Kenmerkend voor de Waddenzee zijn de natuurlijke processen die zorgen voor aan- en afvoer van water, zand en slib. De ligging van geulen verandert hierdoor continu. Om de eilanden voor de veerboten bereikbaar te houden, baggeren we de vaargeulen dagelijks. Hierdoor blijven ze voldoende diep en breed.
Bij het onderhoud van de vaargeulen volgen we zoveel mogelijk het natuurlijke, kronkelende verloop van de geulen. Dat geeft minder impact op de natuur en scheelt baggerwerk. De Waddenzee zorgt daar namelijk voor een natuurlijk evenwicht tussen de hoeveelheid water, zand en slib.
Elk jaar kost het vaargeulonderhoud voor de Wadden rond de 7,5 miljoen euro, waarvan ongeveer de helft nodig is om Ameland bereikbaar te houden
Alternatieven, zoals het aanleggen van een kunstmatige geul dwars door een wadplaat of tegen de natuurlijke ligging in veel rechter maken, slibben veel sneller dicht. Dit kost meer baggerwerk, meer geld en heeft meer negatieve impact op de natuur.
Bereikbaarheid Ameland
Vooral de vaargeul naar Ameland vraagt om veel onderhoud. De kosten van het vaargeulonderhoud voor de hele Waddenzee bedragen ongeveer € 7,5 miljoen per jaar. De kosten om Ameland bereikbaar te houden liggen op ongeveer de helft van dit bedrag per jaar.
Het wad onder Ameland en tussen de Friese kust wordt steeds hoger. De Waddenzee voert hier meer zand en slib aan met vloed, dan de zee met eb weer afvoert. De wadbodem is afgelopen jaren met een paar millimeters per jaar omhoog gekomen. Dat is ongeveer 800.000 m3 per jaar.
De kwelders vangen slib in en zijn ver de Waddenzee in gegroeid. Hierdoor is het verlengen van de veerdam bij Holwerd iedere keer nodig, om bij dieper water te komen. Daarnaast ligt de veerdam van Holwerd vlakbij het wantij. Daar is weinig stroming, waardoor slib bezinkt en het ondieper wordt. Door dagelijks te baggeren blijft de vaargeul van Holwerd naar Ameland bevaarbaar.
Mede door de natuurlijke veranderingen kampt de veerboot naar Ameland al langere tijd met vertragingen. Om Ameland bereikbaar te houden voor bewoners en toeristen voeren we een vervolgonderzoek uit. We doen onderzoek naar een betrouwbare en duurzame oplossing voor de bereikbaarheid van Ameland op de lange termijn.
Ook namen we samen met de gemeente en de rederij al maatregelen. We sneden bij Holwerd een bocht in de vaargeul af. Hier ontstond al op natuurlijke wijze een geul: de Vloedgeul. De bochtafsnijding betekent een kortere vaartijd van enkele minuten en minder baggeronderhoud.
Een 2e bochtafsnijding, vlakbij Ameland is ook onderzocht. Uiteindelijk is voor de zogenaamde Reegeul besloten dat het niet mogelijk is om deze bocht af te snijden. Daarnaast optimaliseren we, samen met de aannemer, constant het baggeronderhoud.