Zon, zee en (geen) strand?!
Zomer 2016. Ik heb net een veldexcursie gehad, als afsluiting van een congres over de Zandmotor: een opgespoten schiereiland ter hoogte van Ter Heijde, bedoeld om de kust daar op een natuurlijke manier te beschermen. Moe van het lopen ga ik even zitten en geniet van het uitzicht. Opeens tikt er iemand op mijn schouder.
Het is een congresbezoeker uit Portugal. Hij wil alles weten over de Zandmotor. Over hoe Rijkswaterstaat dit zandeiland heeft opgespoten. En hoe het ervoor zorgt dat het zand langs de kust wordt verspreid en zo de kust beschermt. Ik heb het warm en snak naar mijn blikje cola light, maar de man vraagt maar door. Ik merk al snel dat hij het vooral wil hebben over de kustproblemen in Portugal. Deze middag zou nog een bijzonder vervolg gaan krijgen…
Uitnodiging
In de periode daarna hebben we regelmatig contact, maar in de loop van de tijd verwatert het wat. Ik ben dan ook verrast als er begin 2019 weer een bericht uit Portugal in mijn mailbox verschijnt. En wat voor een: of ik naar Lissabon wil komen om daar te vertellen over ons Nederlandse kustbeleid. Ik heb mijn handen al vol aan onze eigen kust, maar ik voel me natuurlijk vereerd om onze kennis te mogen delen. Bovendien zie ik het als een kans om zélf te leren van andere situaties. Kortom, ik ga.
Met zuidelijk temperament scheuren we door de straten van Lissabon
Andere wereld
Op 5 juni land ik, samen met een collega, in Lissabon. Direct al bij het uitstappen belanden we in een compleet andere wereld. Het is warm en drukkend. Een auto van het Portugese Rijkswaterstaat haalt ons op. Met zuidelijk temperament scheuren we door de straten van Lissabon en bereiken gelukkig veilig en wel ons hotel. Nadat we ons geïnstalleerd hebben, gaan we snel nog wat eten, het is al laat. Aan tafel maak ik alvast kennis met een aantal kustexperts uit Denemarken en Engeland.
Hoog bezoek
De volgende ochtend is het zover. Wat blijkt? De staatssecretaris van Milieu en Waterstaatswerken én de president van het Portugese Rijkswaterstaat zijn aanwezig! Zij willen uit eerste hand horen welke kustproblemen Nederland kent en hoe wij daarmee omgaan. Maar eerst zijn de Portugezen aan de beurt. Tijdens hun presentatie zie ik dat ze nog lang niet zo ver zijn als wij. Ik krijg het een beetje benauwd. Ik vrees dat ik mijn Portugese collega’s moet helpen om de staatssecretaris te overtuigen van het belang van kustveiligheid.
3 zoenen
Volgens mij is dat gelukt: in de koffiepauze na mijn presentatie bestoken Portugese en andere internationale experts mij met vragen. Daar is ook de staatssecretaris. Ze bedankt me voor de presentatie en verifieert nogmaals of wij als Rijksoverheid werkelijk zo veel doen als ik heb laten zien. Ik geef aan dat we in Nederland wel móeten vanwege onze lage ligging. Ze bedankt me nogmaals, nu met 3 zoenen op de wang! Ter inspiratie geef ik haar een boek over de Zandmotor.
Met eigen ogen zie ik dat er hier nog heel weinig aan kustbeheer wordt gedaan
’s Middags gaan we de erosie van de Portugese kust zelf bekijken. Er is niets te veel gezegd; ik neem met eigen ogen waar dat er hier nog heel weinig aan kustbeheer wordt gedaan. En áls er al wat gebeurt, dan vaak alleen het opspuiten van strand voor de badgasten tijdens het zomerseizoen. Een terugtrekkende kustlijn van 30 m in een paar jaar is bijna onwerkelijk, maar wel waar.
Trots
Terwijl ik uitkijk over het Portugese strand, voel ik mij trots. Wat hebben wij de waterveiligheid in Nederland goed op orde! Maar daar moeten we wel hard aan blijven werken. Gelukkig heb ik met mijn presentatie een klein beetje kunnen bijdragen aan de waterveiligheid in Portugal. Inmiddels hebben ze de hele Portugese kust in kaart gebracht en weten ze welke gebieden aandacht nodig hebben. Ze werken nu aan een programma om deze gebieden gericht te beheren.
Zo, nu eerst een cola light.
