Incidentmanagement: vlotte doorstroming van verkeer na pech of ongevallen
Rijkswaterstaat is bij een ongeval verantwoordelijk voor de veiligheid en doorstroming op de Nederlandse snelwegen. We zorgen ervoor dat hulpdiensten snel en veilig hun werk kunnen doen en de voertuigen snel worden weggehaald.
Deze maatregelen noemen we samen 'incidentmanagement'. We werken hierbij intensief samen met de hulpdiensten, bergers, pechhulpverleners, verzekeraars en alarmcentrales en andere wegbeheerders zoals gemeenten en provincies. Met elkaar zorgen we dagelijks voor een bereikbaar Nederland, ook bij pech en ongevallen.
Stap 1: rol weginspecteurs en verkeerscentrales bij incidentmanagement
Een melding van een incident komt telefonisch, via het detectiesysteem of via de weginspecteur binnen bij de wegverkeersleider in een van onze regionale verkeerscentrales. Het detectiesysteem bestaat uit de lussen in de weg, waardoor de wegverkeersleider op een scherm te zien krijgt als de snelheid van het verkeer afneemt. Verder hebben we ook 3.000 camera’s boven de snelweg die als extra ogen dienen.
Onze weginspecteurs en verkeerscentrales spelen dus een centrale rol in incidentmanagement. Luister ook onderstaande podcast over hoe Rijkswaterstaat de camera’s boven de weg gebruikt en kom meer te weten over het werk van de verkeerscentrale.
Podcast Rijkswaterstaat kijkt naar ons
Wegverkeersleider Kristian de Bruine werkt in de verkeerscentrale in Velsen en kijkt daar dag in dag uit naar langsrijdende auto’s. En als het nodig is komt hij in actie! Botte Jellema ging op bezoek en keek mee.
Stap 2-3: rood kruis boven de weg
Nadat we de melding in de verkeerscentrale ontvangen hebben, nemen we veiligheidsmaatregelen. Welke maatregel we treffen, is afhankelijk van de ernst. Zo kunnen we rode kruisen boven de weg plaatsen, weginspecteurs en/of bergers op pad sturen en hulpdiensten alarmeren.
Door een rijstrook af te sluiten met een rood kruis zorgen we ervoor dat hulpdiensten en bergers veilig hun werk kunnen doen. Meer hierover kun je beluisteren in de podcast van RWS Verkeersinfo.
Stap 4-6: verkeer zoveel mogelijk laten doorrijden
Nadat de nodige rijstroken afgesloten zijn en de weginspecteur aanwezig is, beveiligen we de plek van het pechgeval of ongeval direct.
Voor de echte snelwegfans: hiervoor hanteren we de Richtlijn Eerste Veiligheidsmaatregelen bij Verkeersincidenten (REVI). Zo zorgen we voor een veilige werkplek voor onszelf, hulpdiensten, bergers en anderen die zorgen voor slachtoffers, voertuigen en veiligheid en doorstroming op de weg. Samen met de verkeerscentrale en de politie maken we hiervoor plannen.
Maatregelen weginspecteur
De weginspecteur zet direct na aankomst van het ongeval of pechgeval zijn auto vóór het incident schuin op de weg (fend-off-positie) en plaatst kegels, om zo het verkeer naar een andere rijstrook te leiden.
Bij incidenten op de linkerrijstrook en spitsstrook sluiten we altijd de naastgelegen rijstrook af voor het verkeer. Vaak bevinden zich objecten, zoals stilstaande voertuigen, op de weg of er heel dicht langs. Als er minder dan een meter ruimte is tussen het object en het verkeer, dan sluiten we de rijstrook ernaast (ook) af.
Als dat niet mogelijk is, kunnen we een rijstrook afsluiten of een snelheidsbeperking instellen. Dit kan bijvoorbeeld door middel van blokrijden, waarbij de weginspecteur in het midden van de weg rijdt en zo de snelheid van het verkeer achter hem regelt.
Als het verkeer niet veilig kan passeren, dan stellen we omleidingen (eventueel via Duitsland of België) in. Dat noemen we een CBM-maatregel (Cross Border Management). Informatie hierover tonen we op borden boven en langs de weg via dynamische routeinformatiepanelen (DRIP’s), via verkeersinformatie op de website en het X-account van Rijkswaterstaat Verkeersinformatie.
Ook wordt verkeersformatie gedeeld met serviceproviders (via de Nationale Databank Wegverkeersgegevens), die de informatie via radio, internet en apps zoals Waze verder verspreiden.
Stap 7-8: bergen van het voertuig
Nadat de hulpverleners klaar zijn, kan de politie een sporenonderzoek starten. Als het sporenonderzoek is afgerond, bergen we de voertuigen. Dit doen we als het voertuig niet meer kan rijden. Door sneller te bergen verminderen we files. Geborgen voertuigen moeten binnen 3 dagen opgehaald worden. Neem hiervoor contact op met het Landelijk Afhandelpunt Wegsleepregeling.
Bergen van vrachtwagens
Het bergen vrachtwagens vraagt meer tijd dan de berging van personenauto’s. Vaak moet de lading worden opgeruimd of overgeladen. Ook ligt een vrachtwagen bij een incident vaak op zijn kant. Dan gebruiken we hulpmiddelen zoals een (telescoop)kraan of hefkussens.
De veiligheid van slachtoffers, hulpverleners en weggebruikers staat altijd centraal. Daarom gebruiken we ook anti-kijkschermen, die het zicht vanaf de andere rijstroken en rijbaan op het ongeval belemmeren. Dit vermindert kijkfiles en zorgt voor een betere doorstroming en veiligheid voor het overige verkeer.
Als een ongeval in de spits plaatsvindt, zetten we de vrachtwagen zo neer dat deze geen overlast veroorzaakt en bergen we op een later moment. Als er gevaarlijke stoffen of zwaargewonden of doden zijn gevallen, bergen we meteen. Wat er allemaal komt kijken bij de afhandeling van een ongeval of pechgeval met een (gekantelde) vrachtwagen kunt u beluisteren in de podcast van Rijkswaterstaat Verkeersinformatie.
Stap 9-10: laatste controle en de weg vrijgeven
Als de weg weer vrij is, controleren we het wegdek, de vangrails en verkeersborden. Ook maken we met een speciale reiniger het wegdek schoon, als daar bijvoorbeeld olie op ligt. Verder voeren we reparaties uit als er gevaar is voor de weggebruiker (noodreparaties). We spreken van een spoedreparatie als de schade niet direct gevaar oplevert.
We repareren het wegdek dan binnen 24 uur. Daarna volgt nog een laatste inspectie en wordt de weg vrijgegeven.
Andere vormen incidentmanagement
Ook calamiteitenoefeningen en het maken van scenario’s om bijvoorbeeld een aanrijding in een tunnel of een brand naast de snelweg af te wikkelen, vallen onder incidentmanagement. Veiligheid en een goede doorstroming van het verkeer hebben ook dan onze hoogste prioriteit.
