Onderhoudscontract uiterwaardenbeheer: allesbehalve standaard
Een oppervlak van 64.000 ha, zo’n 4 miljoen belanghebbenden en een complexe opgave. Het nieuwe onderhoudscontract voor de Nederlandse uiterwaarden is in meerdere opzichten uniek. Daarbij past een innovatieve contractvorm, waarbij Rijkswaterstaat en contractpartners sámen werken aan veilige en natuurlijke uiterwaarden. De aanbesteding hiervan is in volle gang.
Het Waardengedreven OnderhoudsContract Uiterwaarden (WOCU) regelt het beheer en onderhoud van de uiterwaarden langs de IJssel, Rijntakken en Maas. Het contract is gebaseerd op 5 waarden (vandaar ook ‘Waardengedreven’): optimale samenwerking, maximale klantwaarde, eerlijk werk voor eerlijk geld, leren van en met elkaar en werken vanuit de bedoeling. Deze waarden staan centraal in de DOEN-aanpak die Rijkswaterstaat een aantal jaar geleden heeft geïntroduceerd.
DOEN is geen nieuwe methode, contractvorm of aanbestedingsprocedure. Het is een gedachtegoed, waaruit alle keuzes en de manier waarop je handelt in een project voortvloeien. Met DOEN draagt Rijkswaterstaat samen met marktpartijen en andere betrokkenen bij aan een vitale infrasector, waar opdrachtgever en opdrachtnemer beter samenwerken en de risico’s eerlijker verdeeld worden.
Innovatieve oplossingen
Het nieuwe onderhoudscontract voor de uiterwaarden moet de hoogwaterveiligheid, maar zeker ook de riviernatuur en de waterkwaliteit in de toekomst borgen. ‘Dit vraagt om innovatieve oplossingen op allerlei verschillende gebieden: van dataverzameling en -beheer tot onderhoud en omgevingscommunicatie’, vertelt Roel Reuser, procesmanager uiterwaarden en nauw betrokken bij WOCU.
‘Vroegtijdige inbreng van marktpartijen is daarbij cruciaal. De aanbesteding is hierop afgestemd. Rijkswaterstaat heeft bijvoorbeeld al in een vroeg stadium de conceptdocumenten gedeeld met de markt, om te toetsen of kennis en kunde van de markt optimaal tot hun recht komen in de door ons beoogde samenwerking.’ Ook tijdens de verdere fases van de aanbesteding is er veel ruimte voor kennisdeling en dialoog. Zodat de gegadigden hun aanbod optimaal kunnen afstemmen op de specifieke vraag.
Reflectief vermogen
Eind september 2021 sloot de inschrijving voor de nieuwe onderhoudscontracten voor de uiterwaarden langs de IJssel, Rijntakken en Maas. Uit de 12 aanmeldingen selecteerde Rijkswaterstaat 6 partijen op basis van hun reflectief vermogen. Immers: reflectief vermogen is van groot belang voor samenwerken en om te kunnen leren, zo luidt de filosofie.
In november en december 2021 vond een aantal dialoogsessies plaats tussen Rijkswaterstaat en de teams van de potentiële contractpartners. Doel hiervan was de potentiële opdrachtpartners zo goed mogelijk de vraag te laten doorgronden. Hoe beter zij de vraag doorgronden, hoe beter hun aanbieding kan worden. De basis voor de samenwerking wordt daarmee al in deze dialoogfase gelegd.
Doorkijk 2022
De komende weken krijgen de 6 partijen de gelegenheid om hun aanbieding te formuleren. De gunningsbeslissing staat gepland in het vroege voorjaar van 2022. Aansluitend gaan de geïntegreerde perceelteams aan de slag met de uitwerking van hun aanpak, zoals assetmanagement en omgevingscommunicatie. Reuser: ‘Elk perceel (Maas, IJssel en Rijntakken) krijgt straks een eigen team, bestaande uit mensen van Rijkswaterstaat en mensen van de contractpartner. Binnen deze perceelteams is intensieve samenwerking noodzakelijk, dus een ‘goede klik’ is erg belangrijk.’
De verwachting is dat het daadwerkelijke beheer en onderhoud in de uiterwaarden start in het najaar van 2022. Dat zal in eerste instantie nog beperkt zijn. Vanaf 2023 is de uitvoering door de perceelteams op volle uitvoeringssterkte.