(Een kanaal in een uitgestrekte, groene omgeving vanuit de lucht. Beeldtekst: Waar ooit geen water was, stromen nu kanalen voor transport en bereikbaarheid. Damwanden houden de oevers van deze kanalen stabiel.) RUSTIGE MUZIEK (Ze nemen minder ruimte in beslag dan natuurlijke oevers. Wanneer dat nodig is, vervangen we de oude damwanden. Zo blijft alles veilig en stabiel. De ankers van de oude, vaak nog houten, wanden worden afgebrand om vervolgens de planken te trekken.) DE RUSTIGE MUZIEK WORDT OPGEWEKTE MUZIEK (Een graafmachine trekt met een grijper planken uit de oever omhoog. De graafmachine staat op een ponton en legt de planken aan boord. Beeldtekst: Deze worden vervolgens vervangen door stalen damwanden. Stalen damwanden zijn steviger en gaan langer mee. De aannemer trilt die nieuwe damwanden met een hoge frequentie de bodem in. Die werkwijze vermindert de kansen op trillingen en geluidsoverlast.) DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER TOT HET EIND VAN DE VIDEO (Een man zit op z'n knieën bij de damwand en last stalen balken aan elkaar. Beeldtekst: Per dag kan er circa 50 meter damwand worden geplaatst. Een machine steekt een buis door een gat in de damwand. Beeldtekst: Na plaatsing worden de damwanden verankerd. De uitdaging is vaak de aan- en afvoer van bouwmateriaal en -materieel.) (Daarom voeren we de werkzaamheden uit vanaf drijvend materieel, dat vermindert overlast door bouwverkeer. Een ponton met allerlei machines aan boord ligt naast de damwand. Telkens wanneer er weer een deel van de damwand klaar is, schuift het ponton een stuk op.) (Beeldtekst: Voorafgaand aan het werk zijn onder meer de ligging van kabels en leidingen, niet-gesprongen explosieven, archeologie en uitstoot en trillingen van geluid onderzocht. Ook hebben we vooraf contact met belanghebbenden in de regio.) (Bij alle werkzaamheden aan oevers houden we rekening met de natuur en de regels die daarvoor gelden. Om verdrinking van dieren in het kanaal te voorkomen, maken we fauna-uittreedplaatsen (FUP's).) (We zoeken steeds naar de beste oplossing voor de verschillende eisen, wensen en belangen uit de omgeving. Het resultaat? Verstevigde kanaaloevers voor schippers, recreanten en omwonenden met oog voor flora en fauna.) (Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Rijkswaterstaat. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Het beeld wordt geel met wit. Beeldtekst: Meer informatie? Kijk op rijkswaterstaat.nl. Een productie van Rijkswaterstaat. Copyright 2023.)
Projecten
Rijkswaterstaat voert het hele jaar door onderhoud uit aan bruggen, stuwen, sluizen en vaarwegen in Noord-Brabant en Limburg. Daarnaast renoveren en vervangen we de komende jaren een groot aantal objecten en zorgen we ervoor dat vaarwegen vlot en veilig bevaarbaar blijven voor de scheepvaart.
Het onderhoud en beheer van onze stuwen, sluizen, bruggen en vaarwegen bestaat uit diverse werkzaamheden. Hieronder geven we per onderdeel aan waaruit deze bestaan.
Onderhoud aan remming- en geleidewerken
Het remmingwerk of geleidewerk is een constructie waarmee schepen worden afgeremd of geleid als ze een zogenaamd kunstwerk, zoals een brug of sluis, naderen. Het remmingwerk kan een schip soms ook de gelegenheid bieden te wachten voor een gesloten brug of sluis. Vroeger was de remming alleen van hout, tegenwoordig is het vaak een staalconstructie die met hardhout is bekleed.
Er worden ook vaker palen, dukdalven genoemd, opgenomen in de bescherming van het kunstwerk. Die komen dan los voor het geleidewerk te staan. Een schip, dat met de boeg op de remming ligt, kan dan ook verder naar achteren aan een dukdalf worden vastgemaakt.
Onderhoud bedieningstechniek
De bedieningstechniek van 30 beweegbare bruggen en 28 sluiscomplexen in Noord-Brabant en Midden-Limburg is aan renovatie toe. Na renovatie is er minder kans op storingen. De aandrijfinstallaties kunnen dan ook weer tientallen jaren mee zonder groot onderhoud.
Oevers
De Maas kreeg de afgelopen 150 jaar een sterk kanaalachtig karakter door het bouwen van stuwen, afsnijden van meanders en met steen vastleggen van de oevers. Dat bleek niet gunstig voor het waterleven. Daarom voeren we op veel plaatsen herstelmaatregelen uit, zoals natuurvriendelijke oevers en geulen. Zo maken we de rivieren weer aantrekkelijk voor dier en milieu die daar oorspronkelijk thuishoren.
Verstevigen en vervangen damwanden
Op veel locaties is dit niet mogelijk en moeten de oevers langs kanalen en rivieren wel verstevigd blijven. Soms in verband met de scheepvaart, soms in verband met bijvoorbeeld achterliggende dijken. Deze oevers onderhouden we onder andere door het verstevigen en vervangen van damwanden.
Bekijk hier de video over hoe dat in zijn werk gaat en waarmee we zoal rekening houden.
Vervangen damwanden kanalen Noord Brabant en Limburg
Bermbeheer
Ook worden oevers onderhouden door ze te snoeien en/of maaien. Op die manier zorgen we er bijvoorbeeld voor dat het water bij hoogwater snel genoeg weg kan. En kunnen we goed in de gaten houden of de oevers nog stevig zijn. Door het bermbeheer goed te plannen kunnen we zowel de technische maar ook de natuurfunctie van de bermen versterken.
Baggeren
Op de bodem van vaarwegen bezinken grote hoeveelheden zand en slib. Schepen kunnen hier hinder van ondervinden of vastlopen. Door te baggeren zorgt Rijkswaterstaat ervoor dat de vaarwegen bevaarbaar blijven. Daarnaast kan bagger de doorstroming van het water belemmeren. Daardoor kan het water niet snel genoeg weg, wat kan leiden tot wateroverlast ten tijde van hoogwater.
Op diverse locaties op de Maas en in kanalen wordt continu gebaggerd om de vaarweg bevaarbaar te houden.
Verruiming vaarwegen
Om ervoor te zorgen dat onze vaarwegen klaar zijn voor de toekomst, voeren wij verruimingswerkzaamheden uit. Hierdoor kunnen ook grotere en zwaarder beladen schepen straks vlot en veilig varen over onze vaarwegen.
Groot onderhoud stuwen Maas
De 7 stuwen in de Maas (stuw Lith, Grave, Sambeek, Belfeld, Roermond, Linne en Borgharen) zijn bijna 100 jaar oud. Over enkele jaren verwachten we de stuwen van Grave, Linne, Roermond, Belfeld en Sambeek te vervangen of te vernieuwen. De begin- en eindstuw in Borgharen en Lith hoeven voorlopig niet vervangen te worden. Ze worden wel grondig gerenoveerd.
