Sluizencomplex Eefde
We noemen Sluis Eefde ook wel de poort van Twente, omdat het voor de binnenvaart de enige toegang is tot de Twentekanalen. Sinds 2020 heeft het sluiscomplex 2 kolken waarmee de bereikbaarheid van de havens in Twente is verbeterd.
Het sluiscomplex bij Eefde ligt in de IJssel aan het begin van de Twentekanalen. Schepen die van de IJssel naar de Twentekanalen varen moeten een hoogteverschil van 6 m overbruggen. Het sluizencomplex bestaat uit 2 sluizen, een gemaal en een brug over beide sluizen.
Geschiedenis Twentekanaal
Op 12 maart 1930 begon de aanleg van de hoofdtak van het Twentekanaal. Gewapend met een schop en kruiwagen groeven duizenden werklozen bijna 14 km aan waterweg door het Twentse landschap. Dat gebeurde als onderdeel van de werkverschaffing, door de economische crisis van de jaren 30.
Dat deden ze 6 dagen per week, zo’n 10 uur per dag. Het weekloon was ongeveer 25 gulden. Dat is nu zo’n 11 euro en 34 cent. In 1938 was het kanaal klaar.
Het kanaal kwam er voor een betere aanvoer van grondstoffen voor de Twentse textielindustrie. Maar ook voor de toevoer van steenkool uit de mijnen in Limburg. Daarnaast kreeg het kanaal de functie van het op peil houden van het water. Dat het Twentekanaal 2 belangrijke functies kreeg was bijzonder in die tijd.
Belangrijke, logistieke schakel
Sluis Eefde ligt in de IJssel, aan het begin van de Twentekanalen naar Enschede en Almelo. We noemen de sluis ook wel de poort van Twente. Dat is omdat het voor de binnenvaart de enige toegang is tot de Twentekanalen. Door de bouw van de 2e sluiskolk is deze toegangsweg minder kwetsbaar voor stremmingen door onderhoud en calamiteiten. En zorgt dit ook voor minder lange wachttijden voor schepen.
Het is een belangrijke, logistieke schakel in de Europese scheepvaartverbinding. Schepen vervoeren via de sluis elk jaar 70.000 containers en 60 miljoen ton lading tussen Noord- en Oost-Europa en tussen de grote havens van Rotterdam, Amsterdam en Antwerpen.
Groei stimuleren
Voor de economische ontwikkeling van Twente is het belangrijk dat zwaarder beladen schepen de havens in Hengelo, Enschede en Almelo kunnen bereiken. De nieuwe sluiskolk (Noordersluis) is geschikt voor schepen van 110 x 11,4 m met een vaardiepte van maximaal 3,5 m. Door de komst van de Noordersluis kan het aantal schepen dat over de Twentekanalen vaart, groeien van 15.000 naar 20.000 per jaar.
Landschap en recreatie
De inrichting van het terrein rond het sluizencomplex is, samen met omwonenden en een landschapsarchitect, ontwikkeld.
De nieuwe inrichting heeft een landschappelijk karakter: er is een bosgebied aangeplant, met wandelpaden en een open plek. Daarnaast zijn er mogelijkheden voor recreatie rond de sluis, met een uitzichtpunt, bankjes, speeltuin en fietsensteunen. Er is ook een bloemrijk grasland ten westen van de sluis, omsloten door een struinpad. En door bomen op de dijk te planten, is de vleermuisroute hersteld.
Feiten sluizencomplex Eefde
- In 1933 ging de oude Zuidersluis in gebruik. De sluis heeft 2 hefdeuren.
- Het verval van beide sluizen is 6 m.
- De schutkolk is 12 m breed en 140 m lang, met een maximale aflaaddiepte van 2,80 m.
- Ingebruikname nieuwe Noordersluis: 20 april 2020.
- De 2e sluiskolk (Noordersluis) is 12,5 m breed en 125 m lang. Die is geschikt voor klasse Va-schepen van 110 bij 11,4 m met een maximale aflaaddiepte van 3,50 m.
- De Noordersluis heeft puntdeuren en een segmentdeur.