Wilhelminasluis

Waaiersluis met groene kolk

De Wilhelminasluis is een zogenaamde waaiersluis en heeft als enige een ‘groene kolk’. Een waaiersluis is zó gebouwd, dat hij tegen de waterdruk in geopend en gesloten kan worden. Dit gebeurt met behulp van waterdruk. Dit soort sluis komt maar weinig voor. De Wilhelminasluis in Andel is extra bijzonder, omdat zij groene wanden heeft. Op de foto’s ziet u dat de wanden van de sluis met gras bekleed zijn.

Groen en toch stevig door basaltsteen

Voor en achter de sluis zit een hoogteverschil in water. Dat verschil wordt in de sluis steeds opgevangen. Dit betekent dat er bij ieder gebruik water in of uit de sluis stroomt. Dit noemen we schutten. Toch brokkelen de oevers niet af door deze waterstroming. De dijkbekleding is namelijk van basaltsteen en daar groeit gras tussen. Een kolk die weinig gebruikt wordt, heeft geen basaltsteen nodig.

Geschiedenis Wilhelminasluis

In West-Brabant komen Zuid-Holland, Noord-Brabant en Gelderland bij elkaar. Daar ligt de Maas niet ver van de Waal. In de omgeving van het plaatsje Andel lag vroeger de Andelsche Maas als verbinding tussen deze 2 rivieren. Dit zorgde voor veel wateroverlast aan de kant van de Maas.

Ingenieur Cornelis Lely besloot rond 1890 dat de Andelsche Maas moest worden afgesloten. De Bergsche Maas werd gegraven om zo de Maas in verbinding te brengen met de zee.

De Andelsche Maas werd afgedamd bij het Gelderse Well. Daarom heet de Andelsche Maas nu de Afgedamde Maas. Ook tussen Andel en Poederoijen kwam een dijk, met daarin de Wilhelminasluis. Vanaf 1904 stroomde het water erdoorheen en kon scheepvaart via deze route varen tussen de Waal en de Maas.

Feiten en cijfers

• De Wilhelminasluis is gebouwd in 1897 en heeft de status van rijksmonument.
• Het type sluis is een waaiersluis.
• De kolk heeft een lengte van 110 m.
• Bij een verschil in waterstanden tussen de Maas en de Waal van 1.80 m of meer geldt een schutbeperking.